Opieka nad koszatką leśną dotyczy przede wszystkim zwierząt żyjących na wolności. Osierocone noworodki koszatki nie mają szans na przeżycie, jeżeli człowiek nie otoczy je troskliwą opieką. Poza tym młodym bez matki zagrażają zwierzęta drapieżne, zarówno ptaki, jak i ssaki.
Opieka nad koszatką leśną w dużym stopniu zależy od ludzkiej pomocy i wiedzy. Nie wszystkie zwierzęta żyjące na wolności są w stanie zadbać o swoje bezpieczeństwo. Poza tym okaleczone czy chore są niejednokrotnie bezradne i mają problemy z poradzeniem sobie bez pomocy człowieka. Ludzkie wsparcie może uratować życie wolno żyjącym koszatkom
Pierwsza pomoc i rehabilitacja
Opieka nad koszatką leśną może być potrzebna z wielu względów. Gryzoniowi temu w środowisku naturalnym zagrażają: kuny, łasice, lisy, dzikie sowy i inne zwierzęta drapieżne. Na skutek złapania przez te zwierzęta koszatka może doznać licznych obrażeń ciała. Może dojść do zaburzenia koordynacji ruchu, porażenia, a zwłaszcza stresu.
Należy pamiętać, że diagnoza chorób dzikich zwierząt jest trudna i powinna zostać przeprowadzona przez doświadczonego lekarza weterynarii, który specjalizuje się w leczeniu gryzoni. Jeżeli znajdziemy w lesie czy parku ranną lub chorą koszatkę trzeba skontaktować się z najbliższym ośrodkiem rehabilitacji zwierząt.
Można też powiadomić organizację zajmującą się ochroną dzikiej fauny lub lokalne schronisko dla zwierząt. Czekając na pomoc trzeba zapewnić zwierzęciu spokój, umieszczając je w bezpiecznym miejscu. Nie wolno dotykać gryzonia gołymi rękoma ani nie podawać mu jedzenia. Nie wolno leczyć zwierząt samodzielnie ani zabierać ich z lasu do domu.
Nasze dobre intencje mogą przynieść więcej szkód niż korzyści. Leczenie koszatki w ośrodku rehabilitacyjnym jest złożonym procesem, który wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia w leczeniu gryzoni. Personel w tego typu ośrodkach jest odpowiednio przeszkolony i posiada wiedzę w zakresie postępowania z dzikimi zwierzętami.
Specjaliści podejmują szereg działań, żeby ratować życie koszatce leśnej, które polega na:
- Stabilizacji stanu gryzonia, co jest kluczowe po jego przyjęciu do ośrodka rehabilitacyjnego. Taka pomoc może obejmować podanie płynów, sprawdzenie odruchów zwierzęcia, utrzymanie odpowiedniej temperatury ciała czy zaopatrzenie ran.
- Dokładnym zbadaniu gryzonia przez weterynarza w celu zdiagnozowania choroby bądź określenia rodzaju i stopnia okaleczenia.
- Wykonaniu dodatkowych badań, takich jak RTG, USG, wykonane badanie krwi w celu dokładnego zdiagnozowania choroby lub urazu.
- Leczeniu chorego zwierzęcia farmakologicznie, które może polegać na podaniu antybiotyku czy leku przeciwbólowego. Lek podajemy doustnie w formie kropli albo syropu w przypadku, gdy ptak jest w stanie połykać. Zrobieniu podskórnego zastrzyku w celu podania antybiotyku lub leku przeciwbólowego, jeżeli w inny sposób nie jest to możliwe.
- Leczeniu chirurgicznym w przypadku, gdy koszatka doznała uszkodzenia narządów wewnętrznych, złamania czy i innych poważnych urazów wymagających przeprowadzenia operacji.
- Podawaniu zbilansowanej diety czyli odpowiednio dostosowanego pokarmu do potrzeb koszatki leśnej.
- Rekonwalescencji polegającej na zapewnieniu odpowiedniej stymulacji, która pomoże gryzoniowi odzyskać kondycję.
- Zaplanowaniu wypuszczenia koszatki leśnej w miejscu, które zapewni zwierzęciu schronienie i dostęp do pokarmu. Przed wypuszczeniem gryzoń musi być zdolny do samodzielnego zdobywania pożywienia.
- Monitorowanie wypuszczonej koszatki na wolność w celu w celu sprawdzenia, czy dobrze radzi sobie w swoim naturalnym środowisku.
Zasadnicze zagrożenia
Opieka nad koszatką leśną potrzebna jest również w sytuacjach zagrożenia, które może wpłynąć na liczebność i zasięg występowania tego gatunku. Bardzo ważna jest ochrona środowiska naturalnego i siedlisk koszatek leśnych dla zachowania ich populacji. Należy podnosić świadomość społeczną w zakresie ochrony przyrody i roli koszatek w ekosystemie.
Głównymi zagrożeniami dla koszatek są:
- Wycinka lasów, która doprowadza do ograniczenia dostępności miejsc do żerowania i gniazdowania ptaków.
- Intensyfikacja rolnictwa, która w wyniku stosowania pestycydów wpływa negatywnie na dostępność pokarmu.
- Urbanizacja, będąca przyczyną niszczenia naturalnego środowiska, w tym siedlisk ptaków.
- Zmiany klimatyczne, takie jak zmiany temperatury, opadów mogą wpłynąć na dostępność pokarmu i cykl życiowy koszatek leśnych.
- Ekstremalne warunki pogodowe, jak fale upałów, powodzie czy mroźne zimy mogą wpłynąć na dostępność pożywienia i zwiększyć śmiertelność koszatek, a zwłaszcza jej potomstwa. Największa śmiertelność tych zwierząt jest podczas hibernacji.
- Zwierzęta drapieżne w tym ptaki i ssaki, które polują na koszatki i jej potomstwo.
- Czynnik ludzki powodujący niepokojenie zwierząt czy przypadkowe uszkadzanie gniazd.
- Choroby, które mogą być powodem masowego wymierania koszatek.
Ochrona koszatek w przyrodzie
Opieka nad koszatką leśną polega na utrzymaniu i zwiększeniu populacji tych gryzoni. Należy chronić naszą faunę i florę, nie dopuszczając do wymarcia gatunków zwierząt ani roślin. Koszatki leśne to miłe i pożyteczne stworzenia, które pozwalają zachować równowagę w naszym ekosystemie. Jednak szkodnikiem jest w przypadku ptasich lęgów.
Ochrona koszatek polega na:
- Zwiększeniu obszarów leśnych.
- Zmniejszeniu wycinanie lasów, zwłaszcza w okresie rozrodczym koszatek.
- Promowaniu zrównoważonej gospodarki leśnej.
- Ograniczeniu stosowania pestycydów w rolnictwie.
- Tworzeniu korytarzy ekologicznych, które połączą różne fragmenty siedlisk.
- Zwalczaniu introdukowanych gatunków. Wprowadzanie obcych gatunków zwierząt może zaburzyć równowagę biologiczną i zagrozić rodzimym gatunkom, takim jak koszatki leśne.
- Promowaniu rolnictwa ekologicznego.
- Zminimalizowaniu zanieczyszczeń naturalnego środowiska zwierząt. Zanieczyszczona woda, gleba i powietrze mogą negatywnie wpływać na zdrowie, a nawet życie koszatek i innych zwierząt.
- Tworzeniu bezpiecznych miejsc do rozrodu.
Opieka nad koszatką leśną przekłada się na jej funkcjonowanie w środowisku naturalnym i w niewoli. Wpływa również na stan zdrowia psychicznego i fizycznego tych zwierząt. Niekiedy może uratować okaleczonej, osłabionej czy niedożywionej koszatce leśnej życie. W Polsce gryzonie te są pod ścisłą ochroną.
