Myszowate

Myszowate to rodzina ssaków z rzędu gryzoni i nadrodziny myszowych. Zwierzęta te spokrewnione są z chomikowatymi. Myszowate mogą prowadzić nadrzewny i ziemnowodny tryb życia, ale w większości są to ssaki naziemne. Zwierzęta te nie zapadają w sen zimowy.

Myszowate powstały w pliocenie i zaliczane są do niedużych zwierząt. Długość ich ciała wraz z ogonem wynosi w granicach 10-60 cm. Mają przeważnie długi ogon, który jest słabo owłosiony. Początkowo występowały w Australii, Afryce i Eurazji. Zamieszkują wiele wysp oceanicznych.

Niektóre gatunki myszowatych rozpowszechnione są na całej kuli ziemskiej za wyjątkiem Antarktydy. Gatunki naziemne często większość swojego życia spędzają w podziemnych korytarzach, w pniach bądź dziuplach. Niektóre gatunki, takie jak badylarka budują gniazda nad ziemią. Zawieszone są one na źdźbłach trawy.

Podział myszowatych

Myszowate prowadzą najczęściej nocny styl życia i jak wszystkie gryzonie posiadają stale rosnące siekacze. W skład tej rodziny wchodzi 140 rodzajów i około 800 gatunków. Jest to najliczniejsza rodzina gryzoni. Zwierzęta te zamieszkują różnorodne środowiska: tundrę, stepy, sawanny, góry, tereny pustynne i półpustynne oraz obszary leśne.

W skład rodziny myszowatych wchodzi pięć podrodzin, do których należą:

grzywaki, gdzie jedynym przedstawicielem jest grzywak afrykański,
myszoskoczki, które prowadzą głównie dzienny styl życia,
myszy, do których zaliczane są gatunki mysz i szczurów,
sztywniaki,
togomyszki, gdzie jedynym przedstawicielem jest togomyszka reliktowa.

Grzywaki

Grzywaki to podrodzina myszowatych obejmująca jeden żyjący obecnie gatunek we wschodniej Afryce. Jest to grzywak afrykański zamieszkujący lasy górskie. Tam w rozpadlinach skalnych i norach zakłada gniazda. Jego pożywieniem są rośliny. Prowadzi nocny tryb życia i świetnie wspina się po drzewach.

Długość jego ciała bez ogona waha się w granicach 25-30 cm, a ogona wynosi 14-20 cm. Natomiast masa ciała mieści się w przedziale 59-92 dag. Wyróżnia się puszystym futrem o ciemnym umaszczeniu z jaśniejszymi plamami. Dłuższe włosy porastają grzbiet tworząc grzywę. Grzywaki we włosach gromadzą truciznę.

Myszoskoczki

Myszoskoczki to podrodzina myszowatych, które w większości przystosowane są do życia pustynnego. Zamieszkują jałowe tereny Południowo – Zachodniej Azji, Północnej Afryki i Południowo – Wschodniej Europy. W skład tych gryzoni wchodzi około 100 gatunków. Gryzonie te mają żywiołową naturę, są bardzo ruchliwe, potrafią skakać szybko i daleko.

Żywot swój wiodą w kilkumetrowych tunelach, które podzielone są na spiżarnie i sypialnie. Długość ciała tych zwierząt łącznie z ogonem wynosi w granicach 15-40 cm. Ogon stanowi połowę długości całego ciała. Z myszoskoczków popularnym zwierzęciem domowym jest suwak mongolski. Długość życia myszoskoczków wynosi około 5 lat.

Myszy

Myszy to podrodzina myszowatych, które występują na całym świecie za wyjątkiem Antarktydy. Gryzonie te żyją przeważnie w grupie. Gatunki mysz to małe zwierzątka, mające około 10 cm długości i masę ciała około 30 g. Do tej podrodziny należą również szczury, których długość ciała wraz z ogonem może dochodzić do 60 cm.

Natomiast masa ciała szczurów waha się w granicach 14-50 dag. Posiada gładkie futerko przylegające do ciała. W skład tej podrodziny wchodzi około 125 rodzajów i 520 gatunków. Myszy stanowią najbardziej liczną grupę spośród wszystkich myszowatych.

Współcześnie na całym świecie hoduje się miliony tych gryzoni. Ich życie i zdrowie często podporządkowane jest nauce i dla dobra ludzkości. Myszy często wybierane są na domowych pupili. Gryzonie te żyją krótko w granicach 1-2 lat, ale hodowlane mogą dożyć nawet 4 lat.

Sztywniaki

Sztywniaki to raczej afrykańska podrodzina myszowatych. Gryzonie te zamieszkują głównie Afrykę, tylko kolcomysz występuje również w Azji. Wraz z ogonem dorastają do 35 cm. W skład tej podrodziny wchodzą 4 rodzaje i 36 gatunki.

Do rodziny zaliczone są następujące rodzaje:

kolcomysz,
kongijka, gdzie jedynym przedstawicielem jest kongijka rdzawa,
szczoteczniczka,
szorstek, gdzie jedynym przedstawicielem jest szorstek sawannowy.

Togomyszki

Togomyszki to podrodzina myszowatych, których jedynym przedstawicielem jest togomyszka reliktowa. Gryzonie te zamieszkują Afrykę Zachodnią. Środowiskiem ich jest pasmo górskie Togo. Długość ciała bez ogona wynosi około 12 cm, a ogona około 4 cm.

Jest to mały gryzoń podobny do myszy, ale o krótkim ogonie. Grzbiet togomyszki jest złotobrązowy, a spód szarobrązowy. Długość sierści może dochodzić do 1 cm. Zwierzęta te prowadzą naziemny tryb życia. Często pożywieniem ich są owady.

Podsumowując myszowate akceptują każdy rodzaj pokarmu. Część tych zwierząt uważanych jest za szkodniki i roznosicieli groźnych chorób. Niekiedy myszowate wykorzystywane są jako zwierzęta laboratoryjne. Niektóre gatunki myszowatych hodowane są w polskich domach. W naszym kraju znanych jest osiem gatunków tych zwierząt.