Badania na myszach, które są gryzoniami prowadzone są ze względu na ich mały rozmiar, szybki cykl życiowy, łatwość hodowania, a przede wszystkim niski koszt utrzymania. Wykorzystywane są w badaniach immunologicznych, nowotworowych i embriologicznych.
Badania na myszach przeprowadzane są w laboratoriach naukowych w celu wykorzystania tych małych ssaków do badań z dziedziny: psychologii, genetyki, medycyny i wielu innych nauk. Myszy laboratoryjne różnią się w zachowaniu i fizjologii od myszy domowej. W środowisku naturalnym myszy są raczej roślinożerne, natomiast laboratoryjne karmione są specjalną paszą granulowaną.
Historia badań
Badania na myszach zaczęto przeprowadzać już w XVII wieku. Były one wówczas używane w badaniach biomedycznych przez angielskiego lekarza Williama Harvey, który wykorzystywał myszy do badań dotyczących krążenia i właściwości krwi. Natomiast angielski filozof Robert Hooke przy udziale mysz badał skutki wzrostu ciśnienia powietrza.
W XVIII wieku angielski filozof i chemik Joseph Priestley i francuski chemik Antoine Lavoisier przeprowadzili badania na myszach w celu zgłębienia wiedzy na temat procesu oddychania. W XIX wieku niemiecki naukowiec Gregor Mendel, który zajmował się genetyką, przeprowadzał na umaszczeniu myszy badania z zakresu dziedziczenia.
W XX wieku genetyk amerykański William Ernest Castle przeprowadzał badania na myszach dotyczące hodowli poprzez celową selekcję i genetykę. W dzisiejszych czasach jednym największych dostawców myszy laboratoryjnej jest Jackson Laboratory w mieście Bar Harbor w stanie Maine w Stanach Zjednoczonych, które założone zostało w 1929 roku. Laboratorium dostarcza rocznie około 3 miliony myszy. Hodowanych jest tam około 8000 odmian genetycznych tych gryzoni.
Badania Jackson Laboratory wykonuje badania w sześciu obszarach, gdzie zaangażowanych jest w prace naukowe ponad 60 laboratoriów.
Badania dotyczą:
- profilaktyki raka i terapii, obejmując: białaczkę, mózg, płuca, chłoniaka, piersi, prostatę,
- rozwoju dotyczącego wad wrodzonych, osteoporozy, płodności, zespołu Downa,
- immunologii w zakresie: niedokrwistości, zaburzenia układu odpornościowego, autoagresji, HIV-AIDS, tkanki odrzucenia przeszczepu, szczepionki,
- neurobiologii, dotyczącej choroby Alzheimera, padaczki, głuchoty, ślepoty, zwyrodnienia plamki żółtej czy jaskry, zaburzeń neurobehawioralnych, np. depresji, uzależnień czy autyzmu,
- chorób metabolicznych takich, jak otyłości, wysokiego ciśnienia krwi, miażdżycy tętnic, choroby sercowo – naczyniowej czy cukrzycy.
Szczepy myszy wykorzystywane w badaniach
Myszy posiadają wiele cech genetycznych, anatomicznych i fizjologicznych wspólnych z człowiekiem. Można otrzymywać dowolnie zaprogramowane modele genetyczne poprzez mutację warunkowe, delecję genu i insercję. Około 98% genów człowieka ma swój mysi odpowiednik, co sprawia, że łatwo manipulować ich genami.
Myszy rozwijają wiele jednostek chorobowych podobnych do ludzkich i mają podłoże genetyczne zbliżone do człowieka, co sprawia, że wykorzystane w badaniach mysie modele, dostarczają cennych informacji na temat różnych ludzkich schorzeń. Wyprodukowano różnorodne mutacje, które mają wpływ na układ odpornościowy myszy.
Do powszechnie stosowanych szczepów, u których sporadycznie pojawiły się defekty to:
- Nude, która jest atymiczną myszą pozbawioną włosów wykorzystaną w badaniach guzów i przeszczepów ksenogenicznych. Kraj jej pochodzenia to Stany Zjednoczone.
- NOD SCID, która jest białą myszą laboratoryjną, wykorzystywaną w eksperymentach przenoszenia komórek. Krajem jej pochodzenia jest Francja.
- SCID Beige o kolorze sierści Albino, która ma zastosowanie w badaniach guzów i przeszczepów ksenogenicznych. Stany Zjednoczone i Niemcy to kraje pochodzenia tego szczepu.
- XID, to myszy laboratoryjne, które wykorzystywane są w procesach immunologicznych.
Do badań COVID-19 najlepszym modelem myszy jest transgeniczny K18-hACE2. Chińskie laboratorium dysponuje już takim szczepem i przeprowadziło już pierwsze testy. Jackson Laboratory w Stanach Zjednoczonych nie jest w stanie nadążyć z hodowlą mysz hACE2 , które mają szczególne znaczenie w walce z koronawirusem, który wywołuje COVID-19.
Zamówiono tam już około 3000 mysz, które wytwarzają ludzką wersję białka ACE2, wykorzystywanego przez koronawirus do wnikania w ludzkie komórki. Dostępne są liczne szczepy myszy z niedoborami odporności, modyfikowane genetycznie, które wykorzystywane są w badaniach immunologicznych, transplantologicznych i onkologicznych.
Badania na myszach wykorzystywane są w celach naukowych. Myszy laboratoryjne zachowały wiele cech behawioralnych i fizycznych myszy hodowanej w domu. Badania na myszach są szeroko stosowane i powiązane są z licznymi bardzo ważnymi odkryciami biologicznymi XX i XXI wieku. Mysz jest najczęściej wykorzystywanym zwierzęciem do badań naukowych.
Akt prawny Akwarystyka Fruwanie Gryzonie Koty Niebezpieczne Pies w pracy Psy Ptaki Pupil Quiz Ryby Wirusy Zoologia Zwierzęta domowe Świat zwierząt Żywienie
