Ukąszenie i użądlenie psa to przyczyny największych problemów i najsilniejszych objawów, które spowodowane są przez różne owady. Pies może być również ukąszony przez kleszcze i jadowitego węża. W Polsce w środowisku naturalnym występuje tylko żmija zygzakowata.
Ukąszenie i użądlenie psa może być niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia psiego przyjaciela. Z tego względu wskazana jest profilaktyka. Warto jest zabezpieczyć pupila przed ukąszeniem kleszczy czy komarów. Trzeba też unikać pszczelich pasiek i nieznanych miejsc w gęstych zaroślach leśnych. W lasach i na ich obrzeżach oraz polanach psa należy prowadzić na smyczy.
Ukąszenie psa przez kleszcze
Ukąszenie i użądlenie psa może posiadać różne objawy w zależności od owada, ugryzionego miejsca czy pory roku. Kleszcze należą do pajęczaków z rodziny kleszczowatych. Rozmiary tych roztoczy mieszczą się w granicach 3-4 mm. Po najedzeniu osiągają długość 1,5 cm i same wówczas odpadają od skóry, pozostawiając zgrubienie.
Kleszcze należy umiejętnie usuwać. Najlepiej wyjąć go w całości ze skóry psa pincetą lub ruchem śrubowym. Najłatwiej go usunąć, gdy wypełniony jest krwią. Miejsce po usunięciu pasożyta powinno zostać zdezynfekowane.
Kleszcze mogą wywołać u psa:
- Boreliozę czyli kretkowicę kleszczową, która jest chorobą bakteryjną. Rozwijające się schorzenie prowadzi do zaburzeń neurologicznych. Objawy to porażenia nerwu twarzowego i żuchwy. Może również pojawić się zapalenie stawów łokciowych i kolanowych. Rozwijająca się choroba może doprowadzić do ślepoty, paraliżu i zmian psychicznych.
- Piroplazmozę czyli babeszjozę, która następuje w wyniku wprowadzenia przez kleszcza do organizmu chorobotwórcze pierwotniaki. Żywiciele te atakują czerwone krwinki, przenikając do ich wnętrza. Tam następuje rozmnażanie pierwotniaków i zniszczenie większości erytrocytów. Prowadzi to do anemii, uszkodzenia wątroby, a w konsekwencji nawet do śmierci zwierzęcia w ciągu kilku dni.
Niebezpieczne owady
Ukąszenie i użądlenie psa może nastąpić przez różne niebezpieczne owady. Trzeba wybierać bezpieczne miejsca na spacery z czworonogiem, chroniąc go w ten sposób przed inwazją groźnych owadów.
Pies może zostać ukąszony przez:
- mrówki,
- meszki,
- komary.
Mrówki to rodzina mrówkowatych, która należy do gromady owadów i rzędu błonkoskrzydłych. Ukąszenie przez te owady następuje dwufazowo. Wpierw mrówka nadgryza skórę czworonoga, a następnie wpuszcza kwas mrówkowy. Pozostawia po ukąszeniu okrągły ślad z dwoma punkcikami w jego centrum.
Meszki to nieduże krwiopijne owady z rzędu muchówek i rodziny meszkowatych. Wprowadzają one do organizmu groźny jad. Ich masowe pogryzienie może być nawet śmiertelne. Meszki występują nad brzegami płynących wód. Owady te są szczególnie niebezpieczne wiosną, gdy temperatura wynosi w granicach 18-20OC. Naloty meszek są najsilniejsze rano i w godzinach przedwieczornych.
Atakują zwierzęta wyłącznie przy świetle dziennym. W przeciągu 5 minut jedno zwierzę może zostać ofiarą od 3 do10 tysięcy owadów. Psy o ciemnej skórze są atakowane częściej. Meszki nakłuwają skórę najczęściej na głowie, wewnętrznych udach czy w okolicy odbytu. Pobierają krew z psiego organizmu. Po czym u ich ofiary następuje silny świąd połączony z odczynem alergicznym.
Jad znajduje się w gruczołach ślinowych owada. Zatrucie nim przebiega gwałtownie w przypadku masowej inwazji meszek. Rokowania po ukąszeniu w łagodnym przebiegu choroby są przeważnie pomyślne. Na skórę stosowany jest miejscowo olej kamforowy lub maść. Dobre efekty dają też okłady z zimnej wody lub roztworu amoniaku w skali 1: 10.
Komary to rząd muchówek z rodziny komarowatych. Komar pospolity czyli komar brzęczący jest najbardziej rozpowszechnionym komarem w Polsce. Masowa inwazja tych owadów jest dotkliwa i powoduje silny świąd u czworonoga podobnie jak w przypadku inwazji meszek.
Ukąszenie przez żmiję
Ukąszenie i użądlenie psa może wywołać wiele powikłań w psim organizmie. Żmiję zygzakowatą łatwo można rozpoznać po ciemnej zygzakowatej linii na grzbiecie. Jest to podrząd węży i rodzina żmijowatych.
Żmija zygzakowate występuje najczęściej na obrzeżach lasów, w niskich zaroślach i na leśnych polanach. Uwielbia również wygrzewać się na słońcu. Można ją zwłaszcza spotkać na pniach ściętych drzew.
Żmija zygzakowata występuje w trzech podstawowych odmianach barwnych:
- srebrnej,
- brązowo-miedzianej,
- czarnej, która jest rzadkością.
Żmije przeważnie atakują, gdy czują się zagrożone i mają zagrodzoną drogę ucieczki. Po ukąszeniu przez żmiję na skórze czworonoga widoczne są dwie małe ranki, które leżą blisko siebie. Jad ulega szybkiemu rozprzestrzenieniu się z krwią, gdyż ranki są głębokie i słabo krwawią. Psy przeważnie zostają ukąszone w głowę lub łapy.
W gruczołach jadowych znajduje się około 30 mg jadu. Podczas pojedynczego ukąszenie zostaje wykorzystane przez żmiję 20% jadu czyli około 6 mg. Nasilenie objawów klinicznych uzależnione jest od ukąszonego miejsca i pory roku. W chłodniejsze dni żmije posiadają mniej jadu.
Zaraz po ukąszeniu przez żmiję można zaobserwować nieduże krwawienie z ranek, a także zaczerwienienie. Obrzęk i wypływ ciemnego płynu następuje po 10 minutach. O podwyższonej temperaturze psa świadczy ciepła skóra wokół ranek.
Po ukąszeniu najczęściej występują następujące objawy:
- obrzęk,
- obolałe miejsce ukąszenia,
- osłabienie mięśni,
- senność.
W groźniejszych przypadkach może wystąpić rozszerzenie źrenic, wymioty, zaburzenia oddechowe i drżenie mięśni.
Wyróżnia się trzy etapy zatrucia jadem żmii:
- do 2 godzin w przypadku dużej dawki jadu powinno nastąpić natychmiastowa pomoc,
- do 24 godzin w przypadku psa aktywnego rokowania są przeważnie pomyślne,
- do 10 dni, który jest okresem zdrowienia zwierzęcia.
W pierwszej fazie mogą wystąpić krwawe wymioty, a także krew w moczu i kale. Po ukąszeniu psa w nogę, należy podwiązać ją powyżej rany i po 2 godzinach zdjąć podwiązkę. Najlepiej wcześniej podwiązaną kończynę usztywnić. Leczenia ukąszonego psa przez żmiję powinien przeprowadzać lekarz weterynarii.
Użądlenie psiego przyjaciela
Ukąszenie i użądlenie psa nie wolno lekceważyć. W każdym przypadku należy sprawdzić obolałe miejsce. W zależności od rodzaju użądlenia trzeba zastosować rozpoznanie i odpowiednie leczenie. Szerszenie czy osy nie pozostawiają w skórze psa żądła i nie giną, jak ma to miejsce w przypadku pszczół. Oznacza to, że mogą użądlić inne zwierzę czy człowieka.
Pies ulega najczęściej użądleniu przez:
- pszczoły miodne,
- osy,
- szerszenie.
Pszczoła miodna
Ukąszenie i użądlenie psa wywołuje różne skutki. Zależy to również od psiej rasy. Pszczoła miodna posiada gruczoły, które wytwarzają jad. Jest on wprowadzony do organizmu zwierzęcia w czasie ukłucia żądłem. Głównym składnikiem jadu oprócz kwasu mrówkowego jest melityna. Jad pszczeli posiada właściwości antygenowe.
Po użądleniu przez pszczołę żądło i zbiorniczek jadowy pozostaje w skórze zwierzęcia, a pszczoła ginie. Jad zostaje uwolniony ze zbiorniczka w ciągu 2-3 minut. Z tego względu powinien być jak najszybciej usunięty ze skóry. Najlepiej jest wyjąć żądło pincetą bądź szczypczykami, łapiąc je jak najbliżej skóry.
Zbiorniczka nie wolno zbyt mocno uciskać palcami, gdyż przyspieszy to uwolnienie się pszczelego jadu. W miejscu użądlenia powstaje bolesny obrzęk. W przypadku masowego ataku pszczół dochodzi do połączenia się obrzęków na większej powierzchni. Bardzo niebezpieczne są użądlenia w okolicy krtani, gdyż utrudniają oddychanie.
U psów użądlonych występują następujące objawy:
- duszności,
- silne osłabienie,
- tętno przekracza 200/min,
- liczba oddechów wzrasta do 76/min,
- temperatura przekracza 40oC,
- niedowłady,
- zmiany skórne.
W miejscu użądlenia lekarz weterynarii zwykle stwierdza obrzęk płuc i przepojenie tkanek hemoglobiną. Przy użądleniu przez większą liczbę tych owadów mogą występować wymioty oraz oddawanie moczu i kału. Po ukoszeniu przez pszczołę pies skowyczy, a objawy pojawiają się po 15 minutach od użądlenia.
W skutek porażenia ośrodka oddechowego dochodzi do śmierci zwierzęcia. W terapii objawowej stosuje się miejscowo okłady z wodnego roztworu amoniaku. Jednocześnie należy podtrzymać czynność krążeniowo-oddechową organizmu i podać środki antyhistaminowe.
Ukąszenie i użądlenie psa wpływa również na jego samopoczucie i zachowanie. Najbardziej niebezpieczne jest użądlenie przez pszczołę miodną i ukąszenie przez żmiję zygzakowatą. Natomiast kleszcze przenoszą wiele groźnych chorób. U człowieka mogą wywołać zapalenie mózgu i opon mózgowych. Natomiast u ludzi i zwierząt boreliozę.
