Układ nerwowy i feromonowy kotów to funkcje życiowe i hormonalne zwierząt. Ze względów topograficznych układ nerwowy podzielony jest na układ nerwowy centralny i obwodowy. Natomiast ze względów czynnościowych wyróżnia się układ nerwowy somatyczny i autonomiczny.
Układ nerwowy i feromonowy kotów wpływają na prawidłowe funkcjonowanie tych zwierząt. Układ nerwowy autonomiczny i somatyczny mają głównie aspekty czynnościowe. Natomiast układ autonomiczny funkcjonuje poza świadomością zwierząt. Oznacza to, że większość jego zadań nie zależy bezpośrednio od woli kota. Poza tym jest realizowana podczas snu czy utraty świadomości.
Układ autonomiczny różni się od somatycznego rozmieszczeniem neuronów. Większość neuronów układu nerwowego autonomicznego leży na obwodzie w zwojach autonomicznych. Natomiast w układzie nerwowym somatycznym jest odwrotnie. Jego komórki nerwowe oprócz czuciowych ulokowane są w układzie nerwowym centralnym.
Budowa układu nerwowego centralnego i obwodowego
Układ nerwowy i feromonowy kotów ściśle ze sobą współpracują. Układ nerwowy centralny zwany jest również układem nerwowym ośrodkowym. Zespoły komórek nerwowych o podobnej budowie i funkcji, położone są w istocie szarej układu nerwowego ośrodkowego. Noszą one nazwę jąder nerwowych bądź ośrodków nerwowych.
Układ nerwowy centralny składa się z:
- mózgowia,
- rdzenia kręgowego,
- opon mózgowia,
- opon rdzenia kręgowego.
Mózgowie umiejscowione jest w jamie czaszkowej. Pokryte jest ono oponami mózgowymi, które stanowią przedłużenie odpowiednich opon rdzenia kręgowego. Mózgowie podzielone jest na 5 zasadniczych części: kresomózgowie, międzymózgowie, śródmózgowie, tyłomózgowie wtórne, rdzeniomózgowie albo rdzeń przedłużony.
Rdzeń kręgowy położony jest w kanale kręgowym i łączy mózgowie z resztą ciała. Posiada kształt sznura, który jest trochę spłaszczony grzbietowo-brzusznie. Rdzeń kręgowy umożliwia przekazywanie informacji z narządów i ze środowiska zewnętrznego do mózgowia. Natomiast dzięki sygnałom płynącym z mózgu możliwa jest odpowiedź na bodźce zewnętrzne i kontrola funkcjonowania organizmu. Rdzeń kręgowy podzielony jest na 5 część: szyjną, piersiową, lędźwiową, krzyżową i ogonową.
Natomiast do układu nerwowego obwodowego zaliczane są nerwy:
- Czaszkowe, które występują w liczbie 12 par i tradycyjnie numerowane są cyframi rzymskimi.
- Rdzeniowe, których liczba par odpowiada liczbie segmentów poszczególnej części rdzenia kręgowego. Każdy nerw rdzeniowy powstaje w wyniku połączenia korzenia dobrzusznego z korzeniem dogrzbietowym.
Podzielone są one na nerwy:- szyjne,
- piersiowe,
- lędźwiowe,
- krzyżowe,
- ogonowe.
- Zwoje nerwowe.
Funkcje układu nerwowego
Układ nerwowy i feromonowy kotów pełnią zasadnicze czynności w świecie zwierząt. Układ nerwowy reguluje wszystkie funkcje życiowe, które zachodzą w organizmie. Poza tym zapewnia koordynację i współpracę czynnościową różnych jego struktur. Umożliwia też przy wykorzystaniu receptorów, łączność pomiędzy organizmem i światem zewnętrznym.
W receptorach powstaje pobudzenie, które przebywa drogę do efektorów. Jest to łuk odruchowy, w którego utworzeniu bierze udział wiele neuronów. Układ nerwowy buduje głównie tkanka nerwowa. Składa się ona z neuronów czyli komórek nerwowych oraz gleju, który jest utworzony z komórek glejowych.
Nerwy obwodowe, w których biegną też włókna układu nerwowego autonomicznego, dostarczają do układu centralnego informacje zewnętrzne i wewnętrzne. Zostają one przetworzone i wywołują różnego rodzaju reakcje wyzwalane przez impulsy nerwowe. Przekazywane są również przez nerwy doprowadzające do odpowiednich narządów ciała, jak np. mięśni.
Układ nerwowy kotów ośrodkowy i obwodowy jest niesamowicie bogato rozwinięty i sprawnie działa. W połączeniu z wysoko rozwiniętym układem mięśniowym powoduje, że reakcje ruchowe są błyskawiczne. Ponadto połączenia pomiędzy komórkami nerwowymi wewnątrz mózgu są niezmiernie obfite.
Obliczono, że na jednej komórce znajduje się dziesiątki tysięcy połączeń z innymi komórkami. Przede wszystkim stanowi to doskonałe podłoże zdolności emocjonalnych, pamięciowych i kojarzeniowych kotów. Stwarza to w sumie bogate życie psychiczne kotów i ich wysoką inteligencję. Koty posiadają w skórze o wiele więcej zakończeń czuciowych niż ludzie czy psy.
Układ feromonowy
Układ nerwowy i feromonowy kotów są ze sobą powiązane. Feromony to substancje wydzielane przez organizm. Sterują one również zachowaniami międzyosobniczymi. Zwane są także hormonami społecznymi. Przede wszystkim u zwierząt lądowych liczą się głównie substancje zapachowe.
U kotów produkują je gruczoły zapachowe, które umiejscowione są w okolicy genitalnej i odbytowej. Kotka w czasie rui wydaje woń dla ludzi nieuchwytną. Natomiast zapach wydawany przez dorosłego samca przy znakowaniu jest dla człowieka dobrze wyczuwalny. Przykrą won zarówno u ludzi, jak i u zwierząt wydzielają same wydaliny.
Jednak koty starają się je dokładnie zagrzebać. Gruczoły potowe u kota znajdują się wyłącznie na podeszwach. Pozostawiają one ślady zapachowe na podłożu. Gruczoły zapachowe u kotów, które produkują woń delikatną i przyjemną występują na policzkach, a także na bokach kociego ciała.
Podsumowując układ nerwowy i feromonowy kotów pełnią bardzo ważną rolę w życiu tych zwierząt. Głównym układem nerwowym jest układ centralny, który współpracuje z pozostałymi układami nerwowymi. Bez układu nerwowego nie mogłyby funkcjonować narządy zmysłów, które zapewniają możliwość odbierania impulsów wewnętrznych i ze środowiska zewnętrznego.
