Ryby pielęgnicowate to rodzina popularnych ryb akwariowych. Należą do gromady kostnoszkieletowych i rzędu okoniokształtnych. Ryby te są niezwykle piękne, niektóre towarzyskie, a inne agresywne i nawet drapieżne. Powinny mieć zapewnioną przestrzeń do pływania i odpowiednią ilość roślin posadzonych w zbiorniku.
Ryby pielęgnicowate swoim nieprzeciętnym wyglądem przyciągają ludzki wzrok. Jest to jedna z największych rodzin i najbardziej różnorodnych ryb ozdobnych. Większość pielęgnic pochodzi z Ameryki Południowej i Środkowej oraz z Afryki. Niewiele gatunków żyje w Ameryce Północnej i Azji. Najbardziej znanymi obszarami wodnymi tych ryb są jeziora Tanganika i Malawi. Rodzina pielęgnicowatych obejmuje ponad 1500 gatunków ryb o rozmaitym ubarwieniu i różnej wielkości od małych po duże osobniki.
Krótka charakterystyka
Ryby pielęgnicowate to rodzina żywych organizmów. W afrykańskich jeziorach tektonicznych wykształciły się liczne nowe gatunki z rodziny pielęgnicowatych. Są one wspaniale przystosowane do warunków środowiskowych. Większość tych zwierząt posiada dwudzielną płetwę grzbietową. Rozpięta jest ona na miękkich promieniach z tyłu i twardych z przodu. Wiele gatunków wyróżnia się żywym ubarwieniem.
Ryby te mają przeważnie lekko bocznie spłaszczone ciało ze średniej wielkości płetwami. Posiadają bardzo dobrze rozwinięty aparat gębowy, który pozwala na wysuwanie szczęk. Występuje w nim różnorodny układ zębów, co uzależnione jest od gatunku. Niektóre pielęgnicowate są rybami drapieżnymi. Charakteryzują się spożywaniem w naturze różnorodnego pokarmu.
Ryby pielęgnicowate to niezwykła interesująca grupa rybich okazów. Na drodze ewolucji zwierzęta te rozwinęły wiele zachowań macierzyńskich i rozrodczych. Do najbardziej atrakcyjnych zalicza się przechowywanie larw albo jaj w pysku przez rybich rodziców. Jest to bezpieczna metoda do momentu osiągnięcia dojrzałości przez potomstwo. Stworzenia te w większości nie są wymagające pod względem spożywanego pokarmu.

Znane gatunki ryb pielęgnicowatych
Ryby pielęgnicowate często trzymane są w domowych zbiornikach i mają duże znaczenie w akwarystyce. Okazy z tej rodziny posiadają interesujące ubarwienie i są przeważnie mało wymagające w hodowli.
Przykładami znanych gatunków z rodziny pielęgnicowatych są:
- Akara pomarańczowopłetwa bytująca w Ameryce Południowej. Preferuje wody przybrzeżne i płynące takie, jak rzeki czy strumienie. Samice są trochę mniej kolorowe i mniejsze niż samce. Długość ich ciała wynosi 20 cm, a płci przeciwnej 30 cm. Ryby te są wszystkożerne. Chętnie spożywają mniejsze ryby, bezkręgowce wodne, owady, detrytus i materię roślinną.
W niewoli akceptują każdy rodzaj pokarmu. Zalecana jest urozmaicone pożywienie. Na dnie akwarium po jego oczyszczeniu składają ikrę i oboje rodziców zajmuje się opieką potomstwa. W hodowli powinny być trzymane w dobranych parach, w zbiorniku o długości 120 cm. Długość ich życia wynosi około 10 lat.
- Pielęgnica pawiooka zamieszkująca Amerykę Południową. Preferuje wody stojące i wolno płynące. Długość dorosłych osobników waha się w granicach 35-40 cm. Nie występuje u nich dymorfizm płciowy. Jest to ryba drapieżna, której w naturze pokarmem są inne ryby, mięczaki i owady. Zjada także materię roślinną i owoce, które wpadły do wody.
W niewoli należy podawać rybom pokarm żywy, granulat mięsny i suchy pokarm w pałeczkach. Tarło odbywa się na dużej płaskiej powierzchni. Samica składa około 2 tysięcy jaj. Potomstwem zajmują się oboje rodziców. Zalecane jest trzymanie pary w zbiorniku o długości wynoszącej 150-200 cm. Pielęgnica pawiooka żyje przeciętnie od 9 do 13 lat. Gatunek ten nie jest trudny do rozmnażania.
- Pielęgnica niebieskołuska bytuje w Ameryce Północnej i Środkowej. Preferuje wody wolno płynące i stojące. Żyje w rzekach, stawach, jeziorach i kanałach. Samica jest mniejsza od samca. Jest to duża i pięknie ubarwiona ryba. Długość jej ciała wynosi 17 cm, natomiast płeć przeciwna dorasta do 20 cm. Jest to ryba wszystkożerna. Gatunek występuje w kilku odmianach barwnych.
Najczęściej spożywa mniejsze ryby i wodne bezkręgowce. Pożywieniem pielęgnicy jest również materia roślinna i detrytus. Pielęgnice ikrę składają na płaskich powierzchniach. Obie płcie opiekują się potomstwem. Zalecane jest trzymanie pary w zbiorniku o minimalnej długości wynoszącej 120 cm. Rozmnażanie w akwarium nie stanowi problemu. Pielęgnica niebieskołuska dożywa do 15 lat.
- Pielęgnica wielobarwna występuje w Ameryce Północnej i Środkowej. Preferuje wody stojące i wolno płynące. Niekiedy żeruje w słonawych wodach. Długość samicy wynosi 30 cm. Jest ona sporo mniejsza od samca, który dorasta do 40 cm. Zaleca się trzymanie ryb parami w akwarium o minimalnej długości w granicach 120-150 cm. Ryba spożywa przeważnie pokarm roślinny z dodatkiem wodnych bezkręgowców.
Rozmnażanie nie jest trudne. Na płaskiej i oczyszczonej powierzchni samica składa ikrę, której strzegą oboje rodziców. W okresie godowym mogą okaleczyć, a nawet zabić innych przedstawicieli swojego gatunku. Jest to pięknie ubarwiona ryba, która swoim wyglądem przyciąga ludzki wzrok. Długość jej życia wynosi około 10 lat.
- Pielęgnica zebra występująca w Ameryce Środkowej. Obecnie bytuje również w Stanach Zjednoczonych i Australii. Bytuje w różnorodnych siedliskach, od wód stojących po wartko płynących. Samice są znacznie mniejsze niż samce, osiągają 8 cm długości. Natomiast samce dorastają do 15 cm. Długość jej życia wynosi około 10 lat.
Tarło odbywa się w kryjówce. Potomstwa pilnuje samica, a samiec strzeże terenu. Najlepiej trzymać parami w zbiorniku o minimalnej długości 100 cm. Ryba wszystkożerna, która akceptuje każdy rodzaj pokarmu. Zalecane jest pokarm różnorodny. Pielęgnica zebra jest rybą agresywną.
- Żaglowiec skalar występujący w Ameryce Południowej. Preferuje wody stojące lub słabo płynące. Zamieszkuje rozlewiska i starorzecza z bujną roślinnością bądź zatopionymi korzeniami, wykorzystane na kryjówki. Długość jego ciała wynosi 15 cm, a wysokość 22 cm. Są to ryby stadne, które do bytowania potrzebują wysokich zbiorników z korzeniami.
Najlepiej hodować je w ilości 5-6 osobników w zbiorniku o minimalnej długości 150 cm i wysokości co najmniej 50 cm. Należy podawać im pokarm żywy, suchy i karmę roślinną. Zasiedlają środkowe partie zbiornika. Są to ryby jajorodne, które łatwo rozmnażają się w akwarium. Dożywają do 15 lat. Jest to jedna z najbardziej znanych ryb akwariowych.
- Pyszczak nóż występujący w Afryce. Preferuje tereny gęsto zarośnięte podwodną roślinnością. Samice są znaczne mniejsze od samców. Długość ich ciała wynosi 15 cm, natomiast samców 25 cm. W środowisku naturalnym jego pokarmem są mniejsze ryby. Dożywają do 10 lat. Są to ryby stadne dlatego należy trzymać je w grupach z przewagą samic.
Zwierzęta te są jajorodne, gdzie tarło odbywa się w wykopanym przez samicę wgłębieniu w dnie zbiornika. Dla bezpieczeństwa samica w jamie gębowej nosi ikrę i potomstwo przez około trzy tygodnie. Samiec nie opiekuje się młodymi. Ryby te wymagają obszernego akwarium o długości w granicach 150-200 cm.
- Dyskowiec czyli paletka bytujący w Ameryce Południowej. Najczęściej w dorzeczu Amazonki na obszarze Brazylii i Peru. Preferuje wody stojące lub wolno płynące. Żyje na zalanych terenach leśnych w podwodnych korzeniach. Zajmuje również rozlewiska rzeczne, stawy leśne i jeziorka. Dorasta do 20 cm. Jest to ryba wszystkożerna. W naturze chętnie spożywa wodne i lądowe bezkręgowce, materię roślinną, glony i detrytus.
W niewoli należy podawać mu pokarm żywy i suchy oraz materię roślinną. Ryby te nie są polecane początkującym akwarystom, gdyż są zbyt wymagające i delikatne. Gatunek ten na wolności żyje w grupach. Można je trzymać w pokaźnym zbiorniku o minimalnej długości 120-150 cm i wysokości co najmniej 50 cm. Rozmnażanie dyskowców jest bardzo trudne. Wychowaniem potomstwa zajmują się oboje rodziców.
Ryby pielęgnicowate polecane są miłośnikom świata podwodnego. Należy regularnie opiekować się rybami i bacznie je obserwować. Potrzebna jest podstawowa wiedza w zakresie świata fauny i flory. Należy posiadać świadomość, że hodowla młodych rybek to trudne zadanie. Przydatna będzie również wiedza w zakresie urządzeń technicznych, potrzebnych w akwarium. Hodowla wszystkich ryb to interesujące i przyjemne hobby.
Akt prawny Akwarystyka Fruwanie Gryzonie Koty Niebezpieczne Pies w pracy Psy Ptaki Pupil Ryby Wirusy Zoologia Zwierzęta domowe Świat zwierząt Żywienie
ZOBACZ TAKŻE

Jak psu założyć kaganiec?

Jakie ptaki tracą okresowo zdolność lotu?

Najmniejszy gatunek dzikiego kota na świecie

Żywienie i zdrowie ślimaków

Opieka nad gurami olbrzymim
