Hodowla fenka pustynnego wymaga wiedzy i doświadczenia. Należy pamiętać o dzikiej naturze tych zwierząt. Fenek pustynny jest najbardziej popularny w Stanach Zjednoczonych i w Wielkiej Brytanii. W Polsce jest niewiele hodowli tych uroczych lisków, przeważnie prowadzone są hobbystycznie.
Hodowla fenka pustynnego wymaga rejestracji. Jest on zwierzęciem egzotycznym. Z tego względu nie należy zapomnieć, że mamy obowiązek pisemnego zgłoszenia go do rejestru na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody.
Reguluje to art. 64 tej ustawy w nawiązaniu do Rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 z dnia 9 grudnia 1996 roku w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi, zaliczonych do płazów, gadów, ptaków lub ssaków, a także prowadzący ich hodowlę, jest obowiązany do pisemnego zgłoszenia ich do rejestru.
Prawne aspekty hodowli fenków
Hodowla fenka pustynnego nie jest w Polsce popularna. To sympatyczne zwierzątko wymienione jest w Załączniku B pod nazwą „Wulpes werda” (II) i zwyczajową „Fenek” do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 338/97 z dnia 9 grudnia 1996 roku.
Fenek został wymieniony w Załączniku B w dodatku II do Konwencji w stosunku, do których Państwa Członkowskie nie zgłosiły zastrzeżeń. Według art. 119 a ustawy o ochronie przyrody należy posiadać zezwolenie na rozmnażanie fenków uzyskanych w wyniku krzyżowania z innymi gatunkami, a także ze zwierzętami z form i odmian hodowlanych.
Takie zezwolenie wydaje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska. Kto narusza ten artykuł albo nie zgłasza do rejestru fenka podlega karze pozbawienia wolności lub grzywnie zgodnie z art. 127 pkt 3 i 5 ustawy o ochronie przyrody.
Wniosek o dokonanie wpisu lub wykreślenia powinien zostać złożony właściwemu staroście, ze względu na miejsce przetrzymywania fenków lub prowadzenia ich hodowli, w terminie dwóch tygodni od powstania tego obowiązku. Z dniem nabycia, zbycia, utraty czy śmierci zwierzęcia następuje obowiązek zgłoszenia do rejestru, który potwierdzony jest przez starostę wydanym zaświadczeniem.
Rejestr powinien zawierać:
- Datę dokonanego wpisu, zmiany danych lub wykreślenie z rejestru.
- Imię i nazwisko oraz adres lub nazwę i siedzibę posiadacza lub prowadzącego hodowlę.
- Adres miejsca przetrzymywania fenków albo prowadzenia ich hodowli.
- Liczę fenków posiadanych lub hodowanych.
- Nazwę gatunku w języku łacińskim i polskim.
- Datę i miejsce urodzenia fenków.
- Datę wejścia w posiadanie fenka i źródło jego pochodzenia.
- Płeć fenka.
- Cel przetrzymywania lub prowadzenia hodowli tych zwierząt.
- Numer i datę wydania na:
- import zwierzęcia do kraju, albo
- zezwolenie na schwytanie zwierzęcia w środowisku, albo
- dokumentu wydanego przez powiatowego lekarza weterynarii, potwierdzającego urodzenie zwierzęcia w hodowli, albo
- innego dokumentu, który potwierdza legalność pochodzenia fenków.
Potrzebne dokumenty przy rejestracji fenków:
- wniosek o dokonanie wpisu do rejestru,
- kserokopia zezwolenia na import zwierzęcia do kraju, albo
- kserokopia zezwolenia na schwytanie zwierzęcia w środowisku, albo
- kserokopia dokumentu wydanego przez powiatowego lekarza weterynarii, potwierdzającego urodzenie zwierzęcia w hodowli, albo
- kserokopia innego dokumentu, który stwierdza legalność pochodzenia fenków,
- dowód uiszczenia opłaty zgodnie z załącznikiem do ustawy o opłacie skarbowej.
Z obowiązku rejestracji zwolnieni są:
- Ogrody zoologiczne.
- Podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie handlu żywymi zwierzętami gatunków chronionych na podstawie przepisu, o których mowa w art. 61 ust. 1 ustawy.
- Podmioty czasowo przetrzymujące zwierząt w celu leczenia i rehabilitacji.
- Centralny Azyl dla Zwierząt.
W sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi jest minister właściwy do spraw środowiska, a organem naukowym w rozumieniu tych przepisów Państwowa Rada Ochrony Przyrody. Hodowla fenków wymaga zaangażowania i jest dość czasochłonna.
Wymagania dotyczące hodowli fenków
Hodowla fenka pustynnego w Polsce podlega ochronie prawnej i jest możliwa po jego rejestracji. Najlepiej nabyć dwa osobniki, ponieważ są to zwierzęta społeczne, które lubią również integrować się z kotami i psami. W mieszkaniu akceptują również inne zwierzęta domowe. Fenki są bardzo łagodne i towarzyskie, jeżeli zostały oswojone lub wykarmione ręcznie przez człowieka, mlekiem z butelki.
Hodowla fenka pustynnego wymaga:
- Rejestracji.
- Przestronnego i bezpiecznego oraz zróżnicowanego wybiegu z miejscami do kopania, wspinania się i chowania. Wybieg powinien być podmurowany, ponieważ ten przebiegły lisek lubi kopać w ziemi. Poza tym powinie mieć zagwarantowane schronienie przed przed słońcem i deszczem i ciepłe schronienie na zimę.
Najlepiej jak wybieg zostanie zadaszony, ponieważ fenek potrafi wysoko skakać i uwielbia wspinaczki. Zwierzęta te źle znoszą zimno, dlatego wybieg powinien być ogrzewany za pomocą mat lub lamp ogrzewczych, gdy temperatura spada poniżej 10 stopni Celsjusza. Wybieg dla fenków powinien być regularnie sprzątany. - Opieki weterynaryjnej, polegającej na regularnych badaniach stanu zdrowia fenków i wykonania niezbędnych szczepień. W razie choroby lub urazu należy zabrać fenka do lekarza weterynarii.
- Pełnowartościowej i dobrze wyważonej diety. Fenki jako zwierzęta bezwzględnie mięsożerne powinny mieć zapewniony głównie pokarm pochodzenia zwierzęcego. Podstawa to mięso drobiowe, wołowe czy królicze. Można też podawać owady, owoce i warzywa. Dobrze jak będzie miał dostęp do świeżej wody pomimo, że jest wytrzymały na jej brak.
- Socjalizacji młodych fenków. Trzeba zapewnić lisowi kontakt z innymi zwierzętami i ludźmi, żeby uniknąć problemów behawioralnych.
- Właściwej stymulacji umysłowej fenka, polegającej na zapewnieniu zwierzęciu aktywności fizycznej i różnych zabawek, które pobudzą psychicznie i zapobiegną nudzie.
Fenek pustynny może być wyprowadzany na spacer w szelkach i na smyczy pod warunkiem, że są one odpowiednio dopasowane. Wyprowadzanie lisa na smyczy nie jest łatwe i wymaga odpowiedniego treningu. Trzymając fenka w domu czy na wybiegu, bez większego trudu można nauczyć go załatwiania swoich potrzeb fizjologicznych w kuwecie.
Potomstwo fenków sztucznie wykarmione
Hodowla fenka pustynnego polecana jest miłośnikom tych zwierząt i ludziom odpowiedzialnym. Fenek pustynny jest bardzo inteligentnym stworzeniem, które lubi wszelkiego rodzaju zabawy i szybko uczy się różnych sztuczek. Wykarmienie sztucznie lisiego potomstwa jest czasochłonne i wymaga konsekwentnego realizowania.
Lisie noworodki muszą być karmione w przeciągu 24 godzin od urodzenia. W pierwszym tygodniu laktacji należy karmić w granicach 10-25% masy ciała, a w następnych czterech tygodniach 20-25% masy ciała. Odstawienie maluchów następuje w przeciągu miesiąca, kiedy młode przestają pić mleko matki i przenoszą się na pokarmy stałe. Po pół roku będą spożywać pokarm jak dorosły lis, czyli 50 dag pożywienia w ciągu doby.
Hodowla fenka pustynnego to duże wyzwanie, które wymaga odpowiedniego przygotowania i wiedzy. Należy zapewnić tym zwierzętom optymalne warunki do życia, zbliżone do jego bytowania w środowisku naturalnym. Fenek pustynny może dobrze czuć się w domu z ogrodem, w którym będzie miał specjalnie przygotowany dla siebie wybieg. Decyzję o hodowli tych zwierząt należy dokładnie zaplanować.
