Hormon ciemności

01/10/2021 Wyłączono przez AKS

Podziel się

Hormon ciemności to inaczej melatonina, która pośredniczy w przekazywaniu sygnałów świetlnych. Jest to hormon wydzielony przez szyszynkę. W porze nocnej następuje nasilone wydzielanie melatoniny, które spada podczas dnia. Z tego względu melatonina nosi nazwę hormonu ciemności.

Hormon ciemności pełni bardzo ważną rolę w życiu ludzi i zwierząt. Podczas długiego dnia wydzielanie melatoniny zmniejsza się. Natomiast im dłuższa jest noc, tym więcej hormonu ciemności wydziela szyszynka. Działanie chronobiologiczne tego hormonu polega na oddziaływaniu na narządy docelowe, które są uzależnione od pory roku.

Wpływ melatoniny na rozród

Hormon ciemności produkowany jest w rytmie okołodobowym. Nie ma znaczenia jaki styl życia prowadzi stworzenie: dzienny, nocny czy mieszany.

W przyrodzie wyróżnia się różne rytmy biologiczne:

dobowe,
miesięczne,
sezonowe,
roczne.

Hormon ten reguluje godziny snu i czuwania w ciągu doby. Melatonina u niektórych gatunków powoduje ustanie czynności rozrodczych. Natomiast u innych ją stymuluje, powodując wzmożoną aktywność płciową.

Hormon ciemności produkowany przez szyszynkę doprowadzony jest do mózgu. Tam w zależności od długości dnia świetlnego kieruje czynnościami rozrodczymi. Hormon ten jest także obecny w płynie mózgowo-rdzeniowym. Wpływ jego na rozród jest różny, w zależności od gatunku. Melatoninę można wykorzystać w sterowaniu reprodukcją.

Liczne badania na dzikich królikach wykazały, że wyniki reprodukcyjne zależne są od rodzaju światła użytego w stosunku do zwierząt. Lepsze wyniki naukowcy uzyskali przy zastosowaniu światła sztucznego fluorescencyjnego i czerwonego niż światła naturalnego. Wyższe stężenie melatoniny było we krwi przy eksperymencie ze światłem sztucznym.

Hormon ciemności steruje rozrodem w charakterze sezonowym. Ssaki w związku z różną długością ciąży wykazują aktywność rozrodczą w różnych porach roku. Hormon ten ma także działania przeciwutleniające i zwiększa odporność organizmu. Melatonina jest ściśle powiązania z okresem starzenia się.

Działanie melatoniny na psa

Hormon ciemności nie tylko reguluje zegarem biologicznym, ale również działa uspokajająco. Lęk psa przed burzą można niwelować odpowiednią dawką melatoniny, podając ją dwie godziny przed wyładowaniami atmosferycznymi. Można ją zastosować nawet trzy razy dziennie, w zależności od zdrowia psa i nasilonego stresu.

Niektóre czworonogi bardzo boją się burzy. Chowają się w różnych miejscach i jest to dla nich wielkim przeżyciem. Pies podczas burzy ma przeważnie drżenie ciała i przyspieszony oddech. Podobnie na psich towarzyszy działają petardy czy inne głośne hałasy.

W takiej sytuacji pies szuka najczęściej stałego kontaktu z właścicielem. Pilotowane eksperymenty wykazały, że podanie melatoniny obniża stres u około 80% obserwowanych czworonogów. Podanie psu melatoniny należy w każdym przypadku z konsultować z lekarzem weterynarii.

Podsumowując hormon ciemności hamowany jest przez światło słoneczne. Dodatkowo melatonina pełni funkcję kalendarza i zegara. Od sezonowo zmieniającej się długości nocy zależy czas jej syntezy. Największe nasilenie szyszynkowej syntezy melatoniny przebiega w nocy. Niektóre czynniki mogą zaburzać nocną syntezę melatoniny. Niedobór hormonu ciemności może być przyczyną różnych chorób.