GeoZoo » Zoologia » Konie
Konie

Konie

Konie to rodzina ssaków z rzędu nieparzystokopytnych i podrzędu koniokształtnych. Należy do rodziny koniowatych. Zostało wychodowanych wiele ras końskich w typach koni gorącokrwistych, zimnokrwistych i kucy.

Konie dawniej były wykorzystywane do pracy na roli oraz jako środek transportu towarowego i osobowego, a także służyły w wojsku. W dzisiejszych czasach konie pełnią największą rolę w rekreacji i zawodach sportowych. Wykorzystywane są także w gospodarstwach rolnych i leśnych oraz jako wierzchowce wojskowe i policyjne. W przemyśle turystycznym używane są niekiedy jako siła pociągowa.

Pochodzenie i udomowienie konia

Konie pochodzą od niedużego ssaka zwanego Hyracotherium, który występował w dolnym eocenie, na obszarze dzisiejszej Europy i Ameryki Północnej. W drodze ewolucji nieparzystokopytne wyginęły całkowicie w Europie i Azji. Rozwinęły się te zwierzęta w Ameryce Północnej, która została uznana za ojczyznę koni. Konie zostały wprowadzone do Ameryki wtórnie w XV wieku w czasie, kiedy Krzysztof Kolumb odkrył Amerykę.

Konie początkowo nie miały łatwego życia, ponieważ polowali na nie ludzie. Udomowienie tych zwierząt nastąpiło wpierw w środkowej Azji około 5-6 tysięcy lat temu. Istnieją zapiski z 2700 roku p.n.e. dotyczące oswajania koni w Chinach.

Udomowienie koni miało miejsce w:

  • Asyrii po 2000 roku p.n.e.
  • Egipcie w XVI-XIV wieku p.n.e.
  • Arabii, w której koń został oswojony późno, a sławę uzyskał dopiero w VI wieku naszej ery.

Typy koni

Konie można grupować na różne sposoby. Istnieje podział koni ze względu na ich wygląd, temperament i pochodzenie.

Kryterium to uwzględnia:

  • konie zimnokrwiste,
  • konie gorącokrwiste,
  • kuce.

Wyróżnia się również trzy typy koni ze względu na ich użytkowanie.

W skład tego podziału wchodzą konie:

  • wierzchowce,
  • pociągowe,
  • wszechstronnie użytkowe.

Konie

Maści końskie

Konie charakteryzują się dużą rozmaitością umaszczeń. Mogą wyróżniać się bardzo ciekawą sierścią. Można dokonać podziału według ich maści.

Do podstawowych rodzajów końskiego umaszczenia należą:

  • maść kasztanowa,
  • maść kara,
  • maść gniada.

Istnieją również maści rozjaśnione, w których skład wchodzą:

  • maść izabelowata,
  • maść jelenia,
  • maść cremello,
  • maść perlino,
  • maść krymowa przydymiona,
  • maść bułana,
  • maść myszata,
  • maść szampańska.

Do pozostałych maści wyżej niezakwalifikowanych zaliczone są:

  • maść siwa,
  • maść dereszowata,
  • maść biała,
  • maść srokata,
  • maść tarantowata.

Konie

Polskie rasy koni

Konie to piękne i inteligentne zwierzęta. Wiele zachowań koni bierze się z instynktów rozwijających się przez miliony lat tych zwierząt. Na naszej planecie istnie wiele ras koni.

Do polskich ras końskich zostały zaliczone:

  • konik polski,
  • kuc feliński,
  • polski koń szlachetny półkrwi,
  • polski koń zimnokrwisty,
  • koń huculski,
  • koń małopolski,
  • koń śląski,
  • koń wielkopolski.

Konik polski

Konik polski jest jedyną rodzimą rasą dzikich koni, które wywodzą się od tarpanów. Ma on silną i mocną postawę. Jest to niewielkie stworzenie, którego wysokość w kłębie wynosi w granicach 130-140 cm. Posiada duże i inteligentne oczy, krótkie kończyny, które zakończone są niedużymi kopytami.

W hodowli dopuszczone są jedynie osobniki myszate z pręgą na grzbiecie, bez białych odmian. Posiada on bardzo gęstą sierść oraz grube włosie na grzywie i ogonie. Zwierzęta te są odważne, przyjazna i mądre. Koniki polskie po odpowiednim prowadzeniu nadają się do hipoterapii i jazdy konnej.

Kuc feliński

Kuc feliński jest młodą rasą, która wzięła swój początek w 1973 roku narodzinami klaczy Gracji. Jest to nieduży koń o szlachetnym wyglądzie i zrównoważonym charakterze. Wyglądem przypomina miniaturowego konia małopolskiego. Wysokość jego w kłębie mieści się w granicach 117-140 cm.

Ma duże i przyjazne oczy oraz suche kończyny, które zakończone są mocnymi kopytami. Może występować we wszystkich rodzajach umaszczeń. Pod względem użytkowania są to zwierzęta wszechstronne. Nadają się do startów w zawodach sportowych, do jazdy rekreacyjnej i nauki, a także w hipoterapii. Może być również koniem zaprzęgowym. 

Polski koń szlachetny półkrwi

Polski koń szlachetny półkrwi jest bardzo popularną polską rasą. Powstała ona w wyniku zapotrzebowanie na wszechstronne konie sportowe. Rasa ta posiada utworzoną w 1977 roku własną księgę stadną. Wyodrębnione są trzy typy tych koni: skokowe, ujeżdżeniowe i do WKKW. Konie te różnią się trochę między sobą wyglądem.

Wysokość polskiego konia szlachetnego półkrwi w kłębie wynosi w granicach 160-175 cm. Posiada on duże oczy, mocne kończyny i dopuszczalne wszystkie rodzaje umaszczeń. Jest to rasa wszechstronna sportowa. Nadaje się do sportu wyczynowego i amatorskiego na niższym poziomie.

Polski koń zimnokrwisty

Polski koń zimnokrwisty hodowany jest w naszym kraju w czterech typach: sztumskim, sokólskim, lidzbarskim i łowickim. Wysokość rasy tej w kłębie waha się w granicach 158-162 cm. Klacz może mieć wysokość nawet poniżej 150 cm. Konie te są mocne o niewielkich i żywych oczach.

Umaszczenie ich uzależnione jest od typu regionalnego. Wykorzystywany jest on do prac polowych i w lekkich zaprzęgach. Polski koń zimnokrwisty jest inteligentny i chętnie współpracuje z człowiekiem. Niekiedy wykorzystywany jest też jako zwierzę pociągowe.

Koń huculski

Koń huculski to prymitywna rasa konia górskiego. Nazwa konia wywodzi się od Hucułów, ruskich górali ze wschodniej części Karpat. Rasa ta znana jest od XVII wieku. Do ubiegłego stulecia utrzymywane były w stanie półdzikim. Klacze zarodowe zaczęto rejestrować od 1924 roku. Od tamtej pory położono duży nacisk na czystość rasy. Nie są to wielkie konie, a ich wysokość w kłębie mieści się w przedziale 135-145 cm.

Oczy mają bardzo wyraziste, a kończyny krótkie i mocne, które zakończone są niedużymi kopytami. Umaszczenie ich jest przeważnie ciemne, gniade, kare lub myszate. Nierzadko zdarzają się osobniki srokate.  Konie te nie chorują często i należą do zwierząt długowiecznych. Biorą udział w zawodach sportowych i są doskonałymi towarzyszami wypraw konnych dla młodzieży. Między innymi koń huculski jest pojętny i posiada łagodne usposobienie.

Koń małopolski

Koń małopolski jest wytrzymały i odporny na niewygody. Rasa ta kształtowała się w XIX i XX wieku.  Jest to bardzo elegancki koń o wyraźnych wpływach orientalnych. Wysokość jego w kłębie wynosi w granicach 158-165 cm. Posiada duże i wyraźne oczy, suche kończyny, które zakończone są mocnymi kopytami.

Jego głównym umaszczeniem jest gniade bądź siwe. Można spotkać również pozostałe maści podstawowe. Wykorzystywane są w rekreacji, do turystyki konnej. Doskonale sprawdzają się również jako konie sportowe. Przed wszystkim koń małopolski charakteryzuje się łagodnym usposobieniem i żywym temperamentem.

Koń śląski

Koń śląski jest rasą młodą. Do lat dziewięćdziesiątych XIX wieku konie te były podobne do koni poznańskich. Jest to rasa dobrze umięśniona o harmonijnej budowie ciała. Posiada duże i wyraziste oczy, mocne kończyny, a kopyta proporcjonalne do budowy ciała.

Koń rasowy może mieć umaszczenie gniade, ciemnogniade, skarogniade, i kare. Dopuszczona jest też maść siwa. Inne maści eliminują konia śląskiego z hodowli. Jest on najczęściej używany w sporcie zaprzęgowym. Poza tym jest to koń rodzinny i rekreacyjny. Przede wszystkim koń śląski jest zwierzęciem o nietuzinkowej urodzie i zrównoważonym charakterze.

Koń wielkopolski

Koń wielkopolski kształtował się od XIX wieku. Jako rasa został ustanowiony w 1965 roku. W tym czasie wydano księgę stadną koni wielkopolskich. Jest to szlachetny koń wierzchowy, którego wzrost wynosi w granicach 160-170 cm. Posiada duże oczy, suche kończyny, które zakończone są średnimi kopytami.

Dopuszczane są wszystkie rodzaje umaszczenia za wyjątkiem maści dereszowatej. Jest to koń wszechstronny. Może on brać udział w zawodach sportowych na średnim poziomie. Wykorzystywane są również jako konie powozowe i do lekkich prac polowych. Koń wielkopolski to mądry koń o zrównoważonym charakterze.


Podsumowując konie rekreacyjne stanowią najliczniejszą obecnie grupę. Bardzo popularną formą fizjoterapii jest hipoterapia dla osób z różnym stopniem niepełnosprawności umysłowej bądź fizycznej. Jazda na koniu jest rozgrzewającym masażem, ponieważ temperatura ciała konia jest wyższa niż u człowieka. Konie są również używane do ochrony imprez masowych.


ZOBACZ TAKŻE

[pt_view id=”6f01e38f2y”]