Płazy

Płazy

28/05/2021 Wyłączono przez AKS
Podziel się

Płazy to gromada zmiennocieplnych kręgowców. Ciało ich okryte jest nagą skórą, która zawiera liczne gruczoły jadowe, śluzowe i komórki barwnikowe. Niektóre z nich mają skórę pokrytą łuskami kostnymi. W procesie oddychania płazów skóra pełni istotną rolę. Jest to możliwe dzięki jej stałej wilgotności i bogatemu unaczynieniu.

Płazy pojawiły się w dewonie, przechodząc procesy ewolucyjne z ryb kostnoszkieletowych. Wczesne płazy szybko uległy zróżnicowaniu. W dzisiejszych czasach żyje około 7000 gatunków tych zwierząt. Zamieszkują one rozmaite siedliska. Większość gatunków prowadzi lądowy tryb życia, bytują na drzewach, w gruncie i zamieszkują w wodach słodkich. Do rozrodu wymagają środowiska wodnego, ponieważ pozbawione są błon płodowych.

Klasyfikacja płazów

Płazy mają swój własny podział według, którego są sklasyfikowane. Układ systematyczny płazów polega na przyporządkowaniu płazów do poszczególnych jednostek systematycznych wyższego rzędu. Celem takiego podziału jest uporządkowanie wspólnych cech płazów. Oznacza to, że gatunek połączony jest w rodzaje, natomiast rodzaje w rodziny. Rodziny podporządkowane są rzędom, rzędy gromadom, a gromady połączone są w typy.

Systematyka tych zwierząt ma na celu odzwierciedlenie pokrewieństwa pomiędzy nimi. W przypadku podkreślenia bliższego pokrewieństwa niektórych grup klasyfikacyjnych stosuje się dodatkowe kategorie. Na przykład podrodziny, podrzędy, podgromady czy podtypy. Podział płazów w układzie systematycznym to: królestwo, typ, gromada, rząd, rodzina, rodzaj, gatunek. W klasyfikacji można porównać przedstawicieli rzędów czy rodzin.

Płazy

Gromada płazów według podziału systematycznego dzieli się na trzy współczesne rzędy, w skład których wchodzą rodziny:

1. Rząd płazy bezogonowe:

  • Rodzina: Teleskopkowate, której jedynym przedstawicielem jest Teleskopka Ruthvena  żyjący w Ameryce Południowej
  • Rodzina: Artroleptowate
  • Rodzina: Żaby ogoniaste
  • Rodzina: Kumakowate
  • Rodzina: Ropuszki kikutopalczaste
  • Rodzina: Brevicipitidae
  • Rodzina: Ropuchowate, ropuchy właściwe
  • Rodzina: Żaby szklane
  • Rodzina: Ceratobatrachidae
  • Rodzina: Ceratophryidae
  • Rodzina: Conrauidae
  • Rodzina: Craugastoridae
  • Rodzina: Drzewołazowate 
  • Rodzina: Rozpuszkowate, krągłojęzyczne
  • Rodzina: Eleutherodactylidae
  • Rodzina: Straszaki
  • Rodzina: Żaby ryjownikowate
  • Rodzina: Rzekotki
  • Rodzina: Sitówkowate, sawannicowate  
  • Rodzina: Liopelmy
  • Rodzina: Świstkowate, żaby południowe
  • Rodzina: Australijakie żaby ziemne
  • Rodzina: Mantellowate
  • Rodzina: Liściożaby azjatyckie
  • Rodzina: Żaby wąskopyskie
  • Rodzina: Żaby australijskie
  • Rodzina: Trąbaczowate
  • Rodzina: Grzebiuszkowate
  • Rodzina: Nurzańcowate
  • Rodzina: Phyllomedusidae
  • Rodzina: Bezjęzyczne, bezjęzykowe
  • Rodzina: Pyxicephalidae
  • Rodzina: Żabowate
  • Rodzina: Żaby latające, rzekotki afroazjatyckie
  • Rodzina: Żaby gęborodne
  • Rodzina: Żaby dziwnorodne
  • Rodzina: Żaby rozdętkowate, których jedynym przedstawicielem jest Rozdętek ziemny występujący w Ameryce Środkowej
  • Rodzina: Żaby seszelskie

2. Rząd płazy ogoniaste:

  • Rodzina: Ambystomatidae
  • Rodzina: Amfiumowate, Amfiumy
  • Rodzina: Skrytoskrzelne
  • Rodzina: Amerykańskie salamandry pacyficzne
  • Rodzina: Kątozębne
  • Rodzina: Salamandry bezpłucne, bezpłucnikowate
  • Rodzina: Odmieńcowate
  • Rodzina: Traszkowcowate
  • Rodzina: Salamandrowate
  • Rodzina: Syrenowate

3. Rząd płazy beznogie:

  • Rodzina: Marszczekowate
  • Rodzina: Łusecznikowate
  • Rodzina: Robacznikowate
  • Rodzina: Skrytoślepcowate
  • Rodzina: Płazowce
  • Rodzina: Pijawnikowate

Najwięcej gatunków pochodzi z rządu

Najwięcej gatunków pochodzi z rządu bezogonowych. Stanowią one około 90% wszystkich płazów. Rząd beznogich ma najmniej gatunków. Faktyczna liczba gatunków zależna jest od przyjętego systemu klasyfikacji. Wiele gatunków jest krytycznie zagrożona wymarciem. W Polsce wszystkie płazy są chronione.

Największym płazem na kuli ziemskiej jest salamandra olbrzymia chińska, która osiąga długość 180 cm. Natomiast najmniejszym został uznany nowogwinejski płaz bezogonowy o długości 7,7 mm. Jest on jednocześnie najmniejszym kręgowcem.

W Polsce najmniejszym płazem jest rzekotka drzewna.

Płazy

Wspólne cechy płazów

Płazy poza Antarktydą występują na całym świecie. Najliczniej zamieszkują kraje o klimacie ciepłym i gorącym. Występują na lądach i w wodach słodkich. Liczne ich gatunki charakteryzują się wspólnymi cechami.

Wspólne cechy tych zwierząt to:

  • Zmiennocieplność, która oznacza aktywność płazów w zależności od temperatury otoczenia. W niskiej temperaturze są nieaktywne.
  • Naga i cienka skóra pokryta jest śluzem, która służy do pobierania tlenu i wydalania dwutlenku węgla.
  • Preferowanie siedlisk wilgotnych. Niektóre przystosowują się do życia w suchym środowisku.
  • Linia naboczna u kijanek potrzebna jest do życia w wodzie.
  • Obecność powiek świadczy o przystosowaniu płazów do życia na lądzie.
  • Połykają zdobycz przeważnie w całości.
  • Na wiosnę budzą się z odrętwienia zimowego.
  • Posiadanie czterech kończyn z wyjątkiem beznogich.
  • Układ nerwowy, który składa się z układu ośrodkowego, obwodowego i współczulnego. Móżdżek i przodomóżdże słabo rozwinięty, gorzej niż u gadów.
  • Oddychanie płucami i skórą przez dorosłe osobniki. Niektóre płazy wymianę gazową prowadzą tylko przez skórę.
  • Serce posiadające dwa przedsionki i jedną komorę.
  • Układ pokarmowy składający się z: trzustki, wątroby i pęcherza żółciowego. Wątroba jest duża i złożona jest z dwóch płatów.
  • Rozdzielnopłciowość, rozmnażanie i rozwój zachodzi w wodzie. Większość tych zwierząt w okresie godowym przenosi się do najbliższych zbiorników wodnych.
  • Brak błon płodowych.
  • Skrzek, który w większości składany jest w wodzie i wylęgają się z niego larwy. Niektóre płazy składają jaja w jamach albo w wilgotnych miejscach na lądzie i blisko zbiornika wodnego. Większość gatunków jest jajorodna, ale niektóre są jajożyworodne i żyworodne.
  • Jaja płazów są otoczone galaretowatą substancją.
  • Proces przeobrażania kijanki w dorosłego płaza, metamorfoza.
  • Parzysta nerka leżąca grzbietowo, która spełnia wiele rozmaitych funkcji.
  • Larwy pobierają tlen w wodzie skrzelami. Dorosłe płazy w większości oddychają płucami. Większość gatunków umie przeprowadzić wymianę gazową przez skórę.
  • Mają dobrze rozwinięte narządy zmysłów.   
  • Dorosłe płazy to zwierzęta drapieżne.   

Podsumowując płazy nie należą wyłącznie do zwierząt lądowych. Zamieszkują na wszystkich kontynentach poza Antarktydą. W wielu miejscach świata od lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia następuje bardzo duży spadek liczebności płazów. Wiele gatunków jest krytycznie zagrożonych i wpisane są w Czerwoną Księgę Gatunków Zagrożonych. Płazy pełnią znaczącą rolę w utrzymywaniu równowagi biologicznej.


Akt prawny Akwarystyka Fruwanie Gryzonie Koty Niebezpieczne Pies w pracy Psy Ptaki Pupil Ryby Wirusy Zoologia Zwierzęta domowe Świat zwierząt Żywienie

ZOBACZ TAKŻE

5 Ciekawostek o piżmaku amerykańskim

5 Ciekawostek o piżmaku amerykańskim

5 Ciekawostek o piżmaku amerykańskim przybliży bardziej życie tego gryzonia. Należą one do rodziny chomikowatych i rodzaju piżmaków. Zwierzęta te ...
Czytaj Dalej
Czarny terier rosyjski

Czarny terier rosyjski

Czarny terier rosyjski zbliżony jest w swoim wyglądzie do sznaucera olbrzymiego, z którym jest blisko spokrewniony. Posiada kwadratową sylwetkę i ...
Czytaj Dalej
Żywienie i zdrowie barwnicy

Żywienie i zdrowie barwnicy

Żywienie i zdrowie barwnicy wpływa na jej dobrostan. Ma również priorytetowe znaczenie w przypadku rozmnażania i stanu zdrowia potomstwa. Papugi ...
Czytaj Dalej
Czego nie może jeść kot?

Czego nie może jeść kot?

Czego nie może jeść kot? Futrzak nie może spożywać wszystkich pokarmów. Koty są zwierzętami drapieżnymi, należącymi do rzędu ssaków mięsożernych ...
Czytaj Dalej
Konie

Konie

Konie to rodzina ssaków z rzędu nieparzystokopytnych i podrzędu koniokształtnych. Należy do rodziny koniowatych. Zostało wychodowanych wiele ras końskich w ...
Czytaj Dalej
Żaglowiec skalar

Żaglowiec skalar

Żaglowiec skalar to słodkowodna ryba z typu strunowców, gromady promieniopłetwych i rzędu okoniokształtnych. Należy ona do rodziny pielęgnicowatych i podrodziny ...
Czytaj Dalej
Opieka nad myszowatymi

Opieka nad myszowatymi

Opieka nad myszowatymi w warunkach domowych nie jest trudna ani czasochłonna. Najczęściej gryzonie te same potrafią zadbać o swoją higienę ...
Czytaj Dalej
Psy lewołapne i prawołapne

Psy lewołapne i prawołapne

Psy lewołapne i prawołapne dziedziczą te cechy podobnie, jak ma to miejsce u ludzi. Człowiek bez względu na płeć może ...
Czytaj Dalej
Barwnica

Barwnica

Barwnica to królestwo: zwierząt, typ: strunowców i gromada: ptaków. Należy do rzędu papugowych oraz rodziny i podrodziny papug wschodnich. Barwnica ...
Czytaj Dalej
Kot nebelung

Kot nebelung

Kot nebelung to długowłosa odmiana kota rosyjskiego niebieskiego o krótkiej sierści. Jest to pełny gracji elegancki kot typu orientalnego, którego ...
Czytaj Dalej
Hodowla zwierząt

Hodowla zwierząt

Hodowla zwierząt to sfera działalności człowieka, która związana jest głównie z utrzymaniem i reprodukcją zwierząt. Cały proces odbywa się od ...
Czytaj Dalej
Ryby, które wyginęły

Ryby, które wyginęły

Ryby, które wyginęły można poznać jedynie poprzez ich szkielety lub uzębienie zachowane w skałach. Zajmują się tym archeolodzy i biolodzy ...
Czytaj Dalej