Schorzenia układu nerwowego u psa mogą zostać wywołane błahymi, jak również poważnymi przyczynami. Trzeba bacznie obserwować wygląd i zachowanie zwierzęcia. W przypadku powtarzających się dolegliwości należy zabrać czworonoga do lecznicy dla zwierząt.
Schorzenia układu nerwowego u psa mogą przebiegać łagodnie albo być tragiczne w skutkach. Układ nerwowy pełni bardzo ważną rolę w świecie zwierząt i ludzi. Przyczyn schorzeń może być wiele. Przeważnie to przypadłości wrodzone albo nabyte. Jakość życia psa wpływa na funkcjonowanie tego narządu i długość życia czworonoga.
Budowa i funkcjonowanie układu nerwowego
Schorzenia układu nerwowego u psa wpływają niekorzystnie na jego stan zdrowia psychicznego i fizycznego. Układ nerwowy ma za zadanie regulować wszystkie funkcje życiowe zachodzące w organizmie i zapewnić współpracę, a także koordynację czynnościową różnych jego struktur.
Układ nerwowy umożliwia również łączność funkcjonalną pomiędzy organizmem i środowiskiem zewnętrznym. Dokonuje tego przy użyciu receptorów, w których następuje pobudzenie przekazywane do narządów i innych struktur wykonawczych zwanych efektorami.
Droga przebyta przez pobudzenie od receptora do efektora jest łukiem odruchowym, utworzonego przez wiele nerwów. Układ nerwowy budowany jest głównie przez tkankę nerwową, składającą się z komórek nerwowych czyli neuronów i gleju, powstałego z komórek glejowych.
Neuron zbudowany jest z:
- dendrytów,
- aksonu,
- osłonki mielinowej,
- zakończenia aksonu.
W skład układu nerwowego wchodzą:
- układ nerwowy ośrodkowy,
- układ nerwowy obwodowy,
- układ nerwowy autonomiczny.
Układ nerwowy ośrodkowy zbudowany jest z:
- rdzenia kręgowego,
- mózgowia,
- opon mózgowia i opon rdzenia kręgowego.
Rdzeń kręgowy leży w kanale kręgowym i posiada kształt sznura, który jest trochę spłaszczony grzbietowo-brzusznie. Łączy on mózgowie z resztą ciała. Umożliwia też przekazywanie informacji z narządów i ze środowiska zewnętrznego do mózgowia. Sygnały płynące z mózgowia pozwalają na kontrolę funkcjonowania organizmu i przekazanie odpowiedzi na zewnętrzne bodźce.
Mózgowie stanowi część układu nerwowego ośrodkowego, który umiejscowiony jest w jamie czaszkowej. Pokryty jest oponami mózgowia i podzielony jest na 5 głównych części: kresomózgowie nazywane mózgiem, międzymózgowie, śródmózgowie, tyłomózgowia wtórnego i rdzenia przedłużonego. W skład tyłomózgowia wchodzą: most i móżdżek, który u zwierząt kształtem zbliżony jest do kuli.
Opony mózgowia i opony rdzenia kręgowego mają za zadanie chronić te narządy do których należą. Zbudowane są z opony twardej, pajęczynówki i opony miękkiej.
Układ nerwowy obwodowy komórki nerwowe z wyjątkiem czuciowych ma zlokalizowane w układzie nerwowym ośrodkowym. Zbudowany jest z neuronów rdzeniowych, nerwów rdzeniowych, nerwów czaszkowych i zwojów nerwowych.
Układ nerwowy autonomiczny funkcjonuje somatycznie poza świadomością zwierząt i ma główny aspekt czynnościowy. Większość jego czynności nie zależy bezpośrednio od woli zwierząt. Mogą być realizowane podczas snu, a także utraty przytomności. Znajduje się on pod wpływem układu nerwowego ośrodkowego i gruczołów dokrewnych.
Układ nerwowy autonomiczny ma inaczej rozmieszczone neurony niż układ nerwowy somatyczny. Większość jego neuronów leży na obwodzie w zwojach autonomicznych. Jest on podzielony na części: współczulną i przywspółczulną. Układ nerwowy autonomiczny wpływa na pracę narządów wewnętrznych zwierzęcia, odpowiedzialnych za procesy krążenia krwi, przemiany materii i rozmnażania.
Powszechne choroby układu nerwowego u psa
Schorzenia układu nerwowego u psa dotyczą wszystkich ras w mniejszym lub większym stopniu. Mogą częściej atakować psich seniorów lub samców w zależności od choroby i jej przyczyny. Trzeba dbać o zdrowie czworonożnego towarzysza. Nie wolno jednak leczyć zwierzęcia samodzielnie ani podawać mu lekarstw przeznaczonych dla ludzi.
Powszechnie występujące schorzenia psiego układu nerwowego:
- Padaczka czyli epilepsja, powodująca skurcze mięśni, drgawki albo konwulsje.
- Zapalenie opon mózgowych, przy których niezbędna jest natychmiastowa pomoc. Objawami tej choroby są: konwulsje, drgawki, podpieranie głowy o przedmioty, ból głowy.
- Zapalenie ucha środkowego lub wewnętrznego. W skutek choroby następuje brak równowagi i koordynacji ruchów.
- Udar, który powoduje szereg objawów odbiegających od normy. Stworzenie chodzi w kółko, jest częściowo sparaliżowane. Poza tym ma przymknięte powieki, a oczy rozbiegane.
- Tężec powodujący szereg nieprawidłowości. Zwierzę przewraca się, łapy są sztywne, widoczne są trzecie powieki, ogon jest wyprostowany. Poza tym występują skurcze pyska. Choroba ta częściej występuje u psów niż u kotów.
- Dyskopatia w odcinku szyjnym, która powoduje, że pies niechętnie rusza głową.
- Dyskopatia w odcinku piersiowym albo lędźwiowym. W wyniku tej choroby następuje porażenie tylnej części ciała, któremu może towarzyszyć ostry ból.
- Wścieklizna, która jest śmiertelną chorobą. Powoduje ślinotok i widoczne zmiany w zachowaniu i wyglądzie psa.
- Zatrucie, w skutek którego występuje ślinotok, ale mogą również pojawić się inne objawy.
- Nowotwór mózgu, który jest u czworonoga przyczyną skurczy mięśni, drgawek albo konwulsji. Występuje również utrata równowagi.
- Choroby móżdżku prowadzące do niedorozwoju czy zwyrodnienia. W wyniku tego schorzenia następuje utrata równowagi i brak koordynacji ruchów.
- Choroby błędnika czyli infekcja, nowotwór albo stan zapalny. Występują niekontrolowane ruchy gałek ocznych, nietypowe odchylenie głowy, brak koordynacji ruchów, utrata równowagi.
- Zespół przedsionkowy u starych psów, który związany jest z błędnikiem. Występuje nietypowe odchylenie głowy i nietypowe ruchy gałek ocznych.
- Nużliwość mięśni czyli myasthenia gravis, która należy do chorób autoimmunologicznych. Widoczne jest wyraźne osłabienie. Może nastąpić upadek psa po wysiłku.
- Zespół Wobblera, który nazywany jest też zespołem chwiejności. Jest to spondylopatia odcinka szyjnego. Ucisk na rdzeń kręgowy spowodowany jest deformacją jednego albo większej liczby kręgów odcinka szyjnego. Pies w wyniku tej choroby zatacza się, powłóczy nogami i posiada chwiejny chód po wysiłku. Podjęte leczenie czworonoga we wczesnym stadium choroby daje dobre rokowania. Występuje przede wszystkim u psów ras dużych i olbrzymich.
Do tej choroby predysponowane są:- dogi niemieckie,
- basety,
- dobermany.
Schorzenia układu nerwowego u psa mają różne przebiegi w zależności od ich przyczyn. W każdym przypadku należy udać się do lekarza weterynarii, który zbada psiego pacjenta, postawi diagnozę i zastosuje odpowiednie leczenie. Niektóre choroby układu nerwowego wymagają leczenia w klinice dla zwierząt, szczególnie w przypadku nowotworów.
