PSI ZAPRZĘG

Psi zaprzęg jest wykorzystywany w wyścigach, do których należy się odpowiednio przygotować. Jest to dobrze rozpoznawalna dyscyplina sportu, którą uprawiają zawodowcy i amatorzy. Wyścigi psich zaprzęgów organizowane są na całym świecie. Psi zaprzęg to również doskonała atrakcja letnia i zimowa, często organizowana dla turystów.

Psi zaprzęg to sposób poruszania się pojazdu zaprzęgowego. Najczęściej są to sanie i zawodnicy na nartach w zimie lub lekki wózek w porze letniej. Liczba psów wykorzystywanych w zaprzęgu zależy od wielkości i siły czworonogów, długości trasy czy pofałdowania terenu. Istotną rolę odgrywa również ciężar ciągnionego pojazdu.

Historia psich zaprzęgów

Psi zaprzęg w zamierzchłych czasach sprawdzał się najlepiej w przewozie ludzi i wyposażenia. Odbywało się to na trasach syberyjskich, arktycznych, antarktycznych i alaskańskich. W takim zimnym i mroźnym klimacie było to możliwe dzięki wysokiej odporności i zdyscyplinowaniu psów. Zwierzęta te nie miały również wygórowanych wymagań.

W syberyjskiej części Rosji nad morzem Czukockim psie zaprzęgi były niezbędnym środkiem transportu dla pasażerów i przesyłek pocztowych. Prawdopodobnie w tamtych odległych czasach zaprzęg składający się z 20 psów był w stanie ciągnąć ciężar o masie 600 kg. Trasę o długości 120 km pokonywały te zwierzęta w przeciągu 6 godzin.

Psi zaprzęg wykorzystany w wyścigach ma swoją ponad stuletnią historię i tradycję. Pierwsze zawody na kuli ziemskiej odbyły się w Nome na Alasce, na samym początku XX wieku. Wyścigi psich zaprzęgów są dyscypliną sportową, w której psy ciągną zawodników. W drugiej połowie XX wieku wyścigi stały się już popularne w krajach europejskich.

W Polsce pierwsze zawody odbyły się od 30 listopada do 1 grudnia 1991 roku w Szczypiornie. Jest to nieduża wieś położona w województwie mazowieckim. Imprezę zorganizował Sportowy Klub Psów Zaprzęgowych Cze-Ne-Ka. Na przykład w Polsce mistrzostwa kraju organizowane są w różnych kategoriach wiekowych.

W zawodach średnia prędkość psich zaprzęgów wynosi 30 km/h. Mogą maksymalnie osiągnąć 50 km/h.

W ostatnich czasach najszybsze i najbardziej popularne są krzyżówki psów myśliwskich i chartów. W wyścigach kobiety i mężczyźni są klasyfikowani razem.

Rasa i pozycja psa w zaprzęgu

Psi zaprzęg to odpowiednio dobrane psy wielkością, temperamentem i siłą. Ogromne znaczenie ma także odporność tych zwierząt na niesprzyjające warunki atmosferyczne. W roli tej najlepiej sprawdzają się: Alaskan husky, siberian husky, eurodogi i greystery. Te dwie ostatnie rasy to krzyżówki psów myśliwskich i hartów.

Do psich zaprzęgów wykorzystywane są również inne rasy, np. psy grenlandzkie czy samojedy.

W psim zaprzęgu bardzo ważna jest odpowiednia komunikacja przewodnika z czworonogami. Powinien on znać reakcje psów na różne niespodziewane sytuacje. Na przykład może być to cienki lód, który nie wytrzyma obciążenia psiego zaprzęgu. Duże znaczenie ma również pozycja psa w zaprzęgu.

Zwierzętom tym przypisano następujące nazwy:

Lead to pies, który biegnie na przodzie zaprzęgu i potrafi rozpoznać zagrożenie zespołu. Pies na tym miejscu powinien być inteligentny, posłuszny, aktywny, cierpliwy i zrównoważony. Poza tym ważne jest, żeby odznaczał się również dużym zapałem do pracy.
Swing to pies, który bezpośrednio biegnie za liderem i uczy się od niego odpowiedniego zachowania. Taki pies ma predyspozycje zostać w przyszłości liderem po nabraniu odpowiedniego doświadczenia.
Wheel to pies, który biegnie na końcu zaprzęgu, bezpośrednio przed wózkiem czy saniami. Takie zwierzę musi być najsilniejsze, ponieważ na nim spoczywa największy ciężar.
Team to pozycja dla pozostałych psów w zaprzęgu. Jest to dobre miejsce dla młodych psów, które są nowicjuszami w tej pracy. Psy te biegną w zaprzęgu na pozycjach pomiędzy Swing, a Wheel, zdobywając doświadczenie.

Psy przed jazdą w trasę powinny być odpowiednio przygotowane. Dlatego nie wystarczy tylko sprawny i dobrej jakości sprzęt. Należy sprawdzić przydatność każdego psa oddzielne. Dodatkowo na początku trzeba przyzwyczaić czworonoga do uprzęży z małym obciążeniem. W dalszej kolejności należy zwiększyć ciężar i biegać z czworonogiem coraz częściej. W rezultacie dołącza się psa do zaprzęgu i sprawdza jego reakcję w grupie.

Podstawowe komendy

Psi zaprzęg tworzy kilka, a nawet kilkanaście psów. W tym przypadku należy zadbać o bezpieczeństwo czworonogów i przewożonych ludzi. Zwierzęta zaprzęgowe powinny być przeszkolone. Muszą wiedzieć, jak reagować na wydawane przez przewodnika komendy. Jest to niezbędne w sytuacji zagrożenia i skutecznego kierowania zaprzęgiem.

Istnieją uniwersalne komendy, które zrozumiałe są dla wszystkich psów zaprzęgowych na całej kuli ziemskiej.

Do tych podstawowych komend należy zaliczyć:

„go go” czy „haik” – naprzód,
„gee” – w prawo,
„haw” – w lewo,
„whoa” – stój,
„hooo” – wolniej,
„ho” – szybciej.

jest Przewodnikiem psiego zaprzęgu jest Maszer bez względu na rodzaj pojazdu ciągnącego przez przeszkolone psy. Środkami lokomocji nie są tylko sanie czy wózki. Mogą być to także zawodnicy na nartach, rowery, skutery czy hulajnogi. Najpopularniejszym maszerem w Polsce jest Igor Tracz. Jest to wielokrotny mistrz Polski, Europy i na świecie w wyścigach psich zaprzęgów. Tytuł Mistrza Świata zdobył w Norwegii w 2011 roku.

Psi zaprzęg wykorzystywany jest również rekreacyjnie. Na świecie i w Polsce organizowane są w porze letniej i zimowej liczne atrakcje z przeszkolonymi czworonogami. Na przykład można skorzystać z przejażdżki i nauki jazdy psim zaprzęgiem, a nawet wspólnie z przewodnikiem budować zaprzęg. Ciekawą atrakcją jest również bliskie spotkanie z psami przy ognisku.

Podsumowując psi zaprzęg oznacza liczne wyścigi krajowe, europejskie i światowe. W tej dyscyplinie sportowej nie brakuje również zawodników z Polski. Zdobywają oni niejednokrotnie tytuły mistrza Europy i na świecie. Poza tym psi zaprzęg często wykorzystywany jest w licznych atrakcjach. Czworonogi z psiego zaprzęgu są psami pracującymi. Z tego względu wymagają specjalnej diety i specjalistycznej opieki.