GeoZoo » Gryzoń » Golec piaskowy
Golec piaskowy

Golec piaskowy

Golec piaskowy to królestwo: zwierząt, typ: strunowce, gromada: ssaki, rząd gryzonie. Należy on do rodziny: Heterocephalidae i rodzaju golca. Zamieszkuje pustynne tereny Afryki Wschodniej. Golec piaskowy jest najdłużej żyjącym gryzoniem na naszej planecie. Uważany jest również za najbrzydsze zwierzę na świecie.

Golec piaskowy jest nietypowym zwierzęciem. Gryzoń ten nie odczuwa bólu ze względu na brak neuroprzekaźników. Jest jedynym żyjącym w dzisiejszych czasach przedstawicielem rodziny golców. Nazywany jest również nagim kretoszczurem.

Badania naukowe dowiodły, że gryzonie te mają dodatkowy mechanizm wykrywania komórek nowotworowych. Takie umiejętności posiadają golce piaskowe dzięki układowi immunologicznemu. Tego rodzaju zdolności nie wykazują inne zwierzęta.

Krótka historia rasy

Golec piaskowy opisał po raz pierwszy w 1842 roku niemiecki zoolog i odkrywca Eduard Simon Rüppell. Życiorysem tych zwierząt dokładnie zajęła się Rochelle Buffenstein. Jest ona starszym badaczem w Calico w San Francisco w Kalifornii, zajmującym się głównie starzeniem żywych organizmów i biologią raka.

Wykazała, że wiek dla golca nie ma znaczenia. Golec piaskowy jest zwierzęciem stadnym, bytującym w naturze w wielkich i trwałych, co najmniej dwupokoleniowych koloniach. Golce zasiedlają podziemne systemy korytarzy. W takiej licznej grupie może żyć od kilkudziesięciu do kilkuset osobników.

W dużych stadach gryzonie te czują się najlepiej. Organizm golca przystosowany jest do niedoboru tlenu, którego jest niewiele w norach. Wyróżnia się bardzo dużą odpornością na raka i nie pozwala starzeć się komórkom. Sprawiło to, że jest obiektem licznych badań naukowych.

Cechy zewnętrzne

Golec piaskowy jest zwierzęciem długowiecznym. Może żyć nawet 30 lat. Ciało jego prawie wcale się nie starzeje. Jest on ślepy i prawie zupełnie pozbawiony owłosienia. Jego sylwetka ma stożkowaty kształt. Masa ciała golca piaskowego wynosi w granicach 30-35 g. Natomiast długość jego ciała mieści się w przedziale 7-11cm, a ogona 3-5 cm.

Golec piaskowy posiada malutkie oczy, które chronią grube powieki z rzęsami. Jest on ślepy i głuchy. Dużą część czaszki zajmują zęby. Charakteryzuje się dużymi siekaczami, które rosną nieustannie przez całe jego życie.

Golec wykorzystuje je do kopania nor w ziemi. Ma on cienką i pomarszczoną skórę o barwie brązowo-różowej. Skóra młodych osobników jest ciemniejsza na grzbiecie, a jaśniejsza na brzuchu. Po kilku latach różnica ta wyrównuje się.

Golec piaskowy
Trisha M Shears – Eigenes Werk, Gemeinfrei, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1732225

Charakter i temperament

Golec piaskowy swoim zachowaniem przypomina kreta. Zagrzebuje się w podłożu, szczególnie w piasku. Rzadko wychodzi na powierzchnię. Z tego względu pomimo skaleczeń, złamań czy innych urazów nie odczuwa bólu. Samce mają mało skuteczne i niesprawne nasienie, gdzie ich plemniki w większości są nieruchome.

Zaledwie około 7% plemników jest ruchliwa. Z tego powodu samce sporadycznie zabiegają o dostęp do samicy w rui. Królowa jest cały czas płodna czyli do końca swojego życia. Gryzonie te mają bardzo dobrze rozwiniętą komunikację między sobą. Potrafią również zamienić glukozę na fruktozę.

Nie sprawia im problemu życie w trudnych warunkach, ponieważ gromadzą w organizmie odpowiedni zapas energii. Golce piaskowe są bardzo żywotnymi zwierzętami. Zawsze wykazują jednakową sprawność bez względu na wiek. Bez trudu poruszają się z taką samą prędkością do przodu, jak i do tyłu. Do snu układają się na plecach.

W przypadku tych zwierząt śmierć jest przypadkowa. Golce żywią się bulwami i korzeniami roślin obgryzając je z zewnątrz. Mają w ten sposób stały dostęp do źródła pożywienia. Spożywają one również odchody innych zwierząt, pobierając bakterie, które mogą zmienić florę bakteryjną. 

Rozmnażanie golców

Życie golców w ogromnych grupach przypominają kolonie pszczół z podziałem na kasty. Najważniejsza jest jedna samica czyli królowa i kilku samców zaangażowanych w rozmnażanie. Królowa jest dwukrotnie większa od zwykłych dorosłych golców. Potrafi ona zdominować pozostałe samice, wybierając od 2 do 3 samców do rozmnażania.

Ciąża samicy trwa 70 dni. Po tym okresie na świat przychodzi kilkanaście noworodków. Pozostałe osobniki żyją w celibacie, pracując na rzecz kolonii. Istnieje kasta „drążycieli”, która kopie tunele, tworząc komory: magazynową czy wypróżniania czyli toaletę. Natomiast kasta obrońców chroni kolonię przed wrogami, takimi jak węże. Są one głównym zagrożeniem dla tych gryzoni.

Golce piaskowe posiadają bardzo aktywne mechanizmy naprawy DNA. Bez tlenu mogą przeżyć nawet do 18 minut, a ich mózg nie ulega procesowi starzenia. W czasie niesprzyjających warunków wykazuje umiejętność hibernowania. Gryzonie te mogą być zmiennocieplne i stałocieplne. Potrafią się dostosować do warunków pogodowych.


ZOBACZ TAKŻE

[pt_view id=”6f01e38f2y”]