Najmniejszy nietoperz świata to ryjkonos malutki, który jest jednocześnie jednym z najmniejszych ssaków. Należy on do żyworodnych łożyskowców. Pochodzi z rzędu nietoperzy i podrzędu rudawkokształtnych. Ryjkonos malutki jest jedynym przedstawicielem rodziny ryjkonosowatych.
Najmniejszy nietoperz świata bytuje w jaskiniach Tajlandii i Mjanmie. Nazywany jest też świnionosem malutkim z powodu swojego nietypowego ryjka. To niezwykłe stworzenie po raz pierwszy opisane zostało w roku 1974 przez brytyjskiego teriologa Johna Edwardsa Hilla. Populacja tych zwierząt jest znikoma, licząca zaledwie ponad 3000 osobników.
Cechy fizyczne
Najmniejszy nietoperz świata zwany jest też trzmielowatym, ponieważ ma rozmiar dużego trzmiela. Długość ciała mieści się w granicach 29-33 mm, a waga wynosi 1,7-2 g. Durze nozdrza, które rozdzielone są szeroką przegrodą, otoczone są trójkątną naroślą przypominającą ryj świni. Natomiast małe oczy ukryte są pod futerkiem ryjkonosa malutkiego.
Długi uszy nietoperza mierzące 9-10 mm, zaopatrzone są w skórny i błoniasty wyrostek w małżowinie usznej czyli koziołek. Umożliwia on identyfikację poszczególnych rodzajów i gatunków nietoperzy. W skład uzębienia ryjkonosa malutkiego wchodzi 28 zębów. Wyróżnia się dość dużymi siekaczami, w tym dolne są długie i wąskie.
Posiada długie i szerokie skrzydła, które są dobrze przystosowane do zawisu i błonę między nogami, zwaną uropatagium. Brak jest ogona, a w jego miejscu znajdują się 2 kręgi z dobrze rozwiniętą błoną-ogonową. Grzbiet jest koloru rdzawo-brązowego, brzuch jaśniejszy, a skrzydła i błona między nogami mają ciemniejszy kolor.
Styl życia
Najmniejszy nietoperz świata jest monotypowym gatunkiem czyli niezróżnicowanym genetycznie ani geograficznie. Zwierzęta te żyją w koloniach, liczących nawet 500 osobników. Przeważnie aktywne są o świcie i zmierzchu. Jest to ruchliwy gatunek, zdolny do długich i dynamicznych lotów. Przyjęto, że gdy nietoperze nie latają to zapadają w letarg w celu zaoszczędzenia energii.
Zamieszkują w niedużych jaskiniach krasowych, które ukryte są w tropikalnym lesie monsunowym. W jednej jaskini może przebywać około 100 osobników. Nie bronią swojego terytorium i oddalają się od jaskini zaledwie około 1 km w poszukiwaniu pożywienia. Ich głównym posiłkiem są owady. Dietę swoją uzupełniają niektórymi pająkami. Chętnie latają i żerują na szczytach drzew bambusowych.
Zdobycz swoją często chwytają w locie. Do nawigacji w swoim otoczeniu wykorzystują echolokację. Komunikują się między sobą, wydając dźwięki o wysokiej intensywności i stałej częstotliwości, trwającej do 2 ms. Po tym następuje płytkie i opadające brzmienie, które trwa 1 ms. Nie jest znana komunikacja nietoperzy w ich kryjówkach.
Długość życia tego gatunku nie jest dokładnie poznana. Na podstawie długości życia spokrewnionych gatunków przyjęto, że zwierzęta te mogą żyć w granicach 5-10 lat. Uzależnione jest to od wielu czynników, takich jak dostępność pokarmu, chorób, utraty siedlisk czy zagrażających drapieżników. Niektóre z nich giną młodo inne dożywają sędziwego wieku.
Rozmnażanie ryjkonosów malutkich
Najmniejszy nietoperz świata jest interesującym ssakiem, którego rozmnażanie nie jest dokładnie poznane. Jest on zwierzęciem żyworodnym. Ryjkonosy malutkie rozmnażają się raz w roku pod koniec kwietnia do maja. Na świat przychodzi 1 potomek, który opiekuje się matka. Niezależność uzyskuje około 1 roku. Bardzo mało wiadomo w temacie systemu godowego tych nietoperzy.
Najmniejszy nietoperz świata jest jednym z najbardziej zagrożonych wyginięciem ssaków. Liczebność tych zwierząt maleje na skutek wycinania i wypalania lasów monsunowych oraz sprzedaży nietoperzy jako pamiątek dla zwiedzających. Warto nie zapominać, że ochrona ryjkonosów malutkich i innych zagrożonych gatunków jest niezwykle ważna.
