Szkielet ryb z chrząstek występuje u ryb chrzęstnoszkieletowych, które nazywane są również rybami chrzęstnymi. Jest to gromada kręgowców wodnych, które zaliczane są do ryb właściwych. Najstarsze ślady chrzęstnoszkieletowych są bardzo ubogie.
Szkielet ryb z chrząstek, jak sama nazwa wskazuje nie ma kości. Ryby te obejmują około 1200 gatunków. Do ryb chrzęstnych należą: rekiny, płaszczki i chimery. Posiadają dobrze rozwinięte szczęki, parzyste nozdrza i obecność płetw parzystych. Większość gatunków zamieszkuje wody morskie.
Charakterystyczne cechy ryb chrzęstnych
Szkielet ryb z chrząstek wyróżnia te gatunki od innych rybich okazów. U chrzęstnych występuje zapłodnienie wewnętrzne. Większość gatunków jest jajorodna. Niektóre są jajożyworodne albo żyworodne. Ich ciała są nagie albo pokryte łuskami plakoidalnymi, zwanymi zębami skórnymi.
Wspólne cechy ryb chrzęstnych:
- Szkielet zbudowany z chrząstek i obecność struny grzbietowej. Kręgi szkieletu są dwuwklęsłe.
- Brak osłon skrzeli. Szczeliny skrzelowe w ilości 1-7 par.
- Zęby wymieniane okresowo i osadzone w tkance łącznej.
- Płetwy piersiowe ustawione są poziomo.
- Brak pęcherz pławnego.
- Wątroba posiada duży zapas tłuszczu, który minimalizuje aktywne ruchy i masę ciała ryb.
- Wewnętrzna część płetw brzusznych u samców uległa przekształceniu w narząd kopulacyjny czyli pterygopodium.
- Pożywieniem ich jest pokarm zwierzęcy.
Ryby chrzęstnoszkieletowe
Szkielet ryb z chrząstek znacznie różni się od szkieletu ryb kostnoszkieletowych, które stanowią odrębną gromadę. W dzisiejszych czasach żyją gatunki ryb chrzęstnoszkieletowych, które zostały podzielone na dwie podgromady:
- Spodouste, do których zaliczane są rekiny i płaszczki.
- Zrosłogłowe obejmujące tylko chimery.
Rekiny o wydłużonym ciele i sprawnie pływające są zwierzętami drapieżnymi, które ścigają swoje ofiary. Posiadają one największy mózg spośród ryb i otwór gębowy umiejscowiony w spodniej części głowy. Dobrze rozwinięte mają zmysły: wzroku, węchy, słuchu i linię boczną. Mają ostre i spiczaste zęby, które stopniowo wymieniane są nowymi. Bytują w wodach słonych, a rekin polarny zamieszkuje wody arktyczne.
Najgroźniejsze gatunki to: żarłacz biały i tygrysi. Największy ze wszystkich ryb to rekin wielorybi Okaz tego gatunku o maksymalnych rozmiarach osiągnął około 18 m, a waga jego wynosiła około 13 ton. Ryby te mogą żyć nawet 70 lat. Pożywieniem jego są: małe ryby, plankton, skorupiaki oraz tuńczyki lub mątwy. Żyje on we wszystkich wodach tropikalnych i subtropikalnych na całym świecie.
Płaszczki o płaskim, dyskowatym kształcie ciała prowadzą przydenny styl życia. Niejednokrotnie żerują w nocy, a niektóre zakopują się w podłożu. Występują w tropikalnych wodach całej kuli ziemskiej. Większość gatunków to ryby jajorodne, tylko nieliczne są żyworodne. Niektóre z nich, jak np. drętwy potrafią wytwarzać prąd elektryczny.
Ogon u wielu gatunków zakończony jest kolcem jadowym i nierzadko z haczykiem. Kilka gatunków słodkowodnych płaszczek bywa hodowanych tylko w akwariach. Do nich należą atrakcyjne i barwne ryby, które mogą rozmnażać się w dużych zbiornikach.
Ryby te są sklasyfikowane w czterech rzędach:
- drętwokształtnych,
- orleniokształtnych,
- piłokształtnych,
- rajokształtnych.
Chimery to ryby o wydłużonym ciele. Posiadają krótki i zaokrąglony pysk. Wyposażone są w duże płetwy piersiowe i długi i cienki ogon. Na kręgosłupie tych ryb umiejscowiony jest kolec. Może dochodzić do 2 metrów długości. Zamieszkują wody ciepłe oceaniczne i gorących stref klimatycznych. Żerują na głębokościach ponad 1400 metrów. Ich pożywieniem są ryby i denne bezkręgowce. Istnieje około 50 gatunków chimerowatych.
Podsumowując szkielet ryb z chrząstek dotyczy przeważnie ryb żyjących w wodach słonych, takich jak oceany czy morza. Tylko nieliczne występują w wodach słodkich. Najwięcej gatunków ryb chrzęstnych obejmuje podgromada spodoustych. Rekiny są najstarszymi rybami, których kręgosłup zbudowany jest z chrząstek. Od ryb kostnoszkieletowych różnią się głównie anatomią szkieletu, łusek i zębów.
ZOBACZ TAKŻE
[pt_view id=”6f01e38f2y”]
