Pęcherz pławny

12/05/2022 Wyłączono przez AKS

Podziel się

Pęcherz pławny ryb to doskonale funkcjonujący narząd, którego posiadaniem może pochwalić się większość rybich gatunków. W drodze ewolucji ryby wykształciły ten mechanizm. Pozwala on tym żywym organizmom świata podwodnego pozostawać na dużej głębokości w toni wodnej.

Pęcherz pławny ryb dostosowuje ciężar właściwy ryb do ciężaru właściwego wody. Odpowiada on również za wyrównanie ciśnienia wody. Dzięki temu narządowi ryby swobodnie pływają i oddychają w wodzie. Poza tym niektóre gatunki wykorzystują pęcherz pławny do wydawania dźwięków.

Budowa pęcherz pławnego

Pęcherz pławny ryb znajduje się w przedniej części przewodu pokarmowego, który u niektórych gatunków połączony jest na stałe z przełykiem. W przypadku ryb dwudysznych narząd ten położony jest poniżej przewodu. Posiada różną budowę w zależności od gatunku. Mechanizm ten może być złożony od 1 do 3 komór. Na przykład u karpiowatych jest dwukomorowy, gdzie funkcje obu części są odmienne.

Natomiast u łososiowatych pęcherz pławny ma kształt długiego worka, który połączony jest krótkim przewodem powietrznym. Ciekawą budową charakteryzuje się ten narząd u ryb śledziowatych. Wydłuża się on ku przodowi w rurę, która podzielona jest na dwie wypustki sięgające do błędnika. Ponadto posiada połączenie z jelitem oraz osobne ujście poza odbytem.

Pęcherz pławy zajmuje od 5 do 15% objętości rybiego ciała. Mechanizm ten zbudowany jest z tkanki łącznej, która jest silną i elastyczną błoną wypełnioną gazem. Budowa samego pęcherza pławnego i gatunek ryb decyduje o składzie gazu, którego ciśnieniem potrafią odpowiednio regulować ryby. Zależy to od głębokości na której znajdują się ryby i od ich budowy.

Zadania pęcherza pławnego

Pęcherz pławny ryb służy do ich prawidłowego funkcjonowania. Głównym zadaniem tego narządu jest odbieranie sygnałów o zmianach ciśnienia, a także umożliwienie rybim okazom przystosowania się do tych zmian. U ryb zamkniętopęcherzowych zawartość gazów w zamkniętym pęcherzu pławnym reguluje specjalny gruczoł gazowy. Wydziela on gazy do pęcherza.

Natomiast ryby otwartopęcherzowe mogą w szybki sposób regulować zawartość gazową pęcherza pławnego. Zwłaszcza dotyczy to gatunków z rodzin: kąsaczowatych, sumowatych i karpiowatych. Kiedy potrzebują zmniejszyć ciśnienie to wypuszczają wówczas nadmiar gazu przez otwór gębowy bądź odbyt.

Natomiast kiedy konieczne jest zwiększenie ciśnienie w pęcherzu to wtedy przy użyciu otworu gębowego chwytają tlen z powierzchni wody. Umożliwia to stałe połączenie pęcherza pławnego z przełykiem. Z tego względu ryby o zamkniętym pęcherzu znacznie wolniej dostosowują się do zmian ciśnienia niż ryby otwartopęcherzowe.

Pęcherz pławny ryb pełni w życiu rybich okazów bardzo ważną rolę i ma do spełnienia różne zadania. Jest to specyficzny narząd wykształcony przez liczne gatunki ryb. Posiada on również zróżnicowaną budowę i kształt. Zwierzęta te mogą różnić się między sobą budową. Jednak zasadnicza anatomia ryb nie ulega większym zmianom.