Ryby z dużym mózgiem to mrukowce z rodziny mrukowatych. Należą one do królestwa: zwierząt, gromady: promieniopłetwych i rzędu kostnojęzykokształtnych. Zostały sklasyfikowane w nadrodzinie mrukokształtnych. Mrukowate z rodzaju Mormyrus przedstawione są na hieroglifach i starożytnych egipskich malowidłach ściennych.
Ryby z dużym mózgiem zamieszkują wody wielkich rzek w Afryce, zwłaszcza Nilu, Konga i Nigieru, a także w ich dopływach. Mrukowce są rybami słodkowodnymi, które nazywane są też mrukami. Rodzina mrukowatych czyli Mormyridae składa się z dwóch podrodzin i liczy 21 rodzajów z około 200 gatunkami. Jednak nie wszystkie taksony zostały jeszcze sklasyfikowane.
Wygląd
Ryby z dużym mózgiem z rodzaju Gnathonemus wyróżniają się bardzo wydłużonym pyskiem, który przypomina trąbę słonia. Natomiast inne mogą mieć wąską głowę i krótki zaokrąglony pysk. Długość ciała wynosi w granicach 9-50 cm. Posiadają małe oczy i nieduży otwór gębowy.
Cechą charakterystyczną tych zwierząt jest dobrze rozwinięty kostny język, który ulega zazębieniu z zębami na podniebieniu. Ciało silnie, bocznie spłaszczone i wydłużone. Pokryte jest grubym naskórkiem i drobnymi łuskami. Dorze rozwinięte są płetwy brzuszne.
Na głowie i przodzie ciała umiejscowione są liczne elektroreceptory. Natomiast na ogonie znajduje się para narządów elektrycznych. Zaznaczony jest dymorfizm płciowy. Obie płcie tych dziwacznych ryb różnią się między sobą kształtem płetwy odbytowej.
Styl życia
Ryby z dużym mózgiem są inteligentne i w warunkach hodowlanych szybko się uczą. Wykazują duże zdolności percepcyjne, ruchowe dzięki dużemu mózgowi i dobrze rozwiniętemu móżdżkowi. Przetwarza on sygnały, które pochodzą z elektroreceptorów czyli z najważniejszego narządu zmysłów tych ryb. Mózg tych ryb jest proporcjonalny do wielkości ciała.
Ciężar mózgowia wobec masy ciała ryby osiąga rekordowe wyniki. Mózgowie zużywa bardzo dużo tlenu, nawet kilkadziesiąt procent całkowitego zapotrzebowania organizmu mrukowca na tlen. Zwierzęta te prowadzą nocny styl życia. Mrukowce posiadają zdolności wykształcania i wytwarzania słabych prądów elektrycznych.
Ryby z dużym mózgiem są w stanie otaczać się polem elektrycznym, które ułatwia im poruszanie się w mętnej wodzie i nocą. Pole magnetyczne pomaga również tym rybom w komunikacji wewnątrzgatunkowej. Mrukowce posiadają czułe elektroreceptory w skórze i wyspecjalizowane struktury w ośrodkowym układzie nerwowym.
Narządy elektryczne i elektroreceptory służą także do poszukiwania pokarmu ukrytego w mułowatym dnie i do wykrywania drapieżnych wrogów. Wykorzystywane są one do odbierania i wytwarzania bodźców elektrycznych. Mrukowce można również podziwiać w wielu ogrodach zoologicznych na całym świecie.
Podsumowując
Ryby z dużym mózgiem to bardzo interesujące i mądre okazy. Mrukowce są w swoim naturalnym środowisku poławiane dla smacznego mięsa. Natomiast mniejsze gatunki tych ryb znalazły swoich zwolenników wśród akwarystów. Przede wszystkim doskonałym przykładem jest mruk Peters trąbonos, który hodowany w domowych warunkach nie przekracza 25 cm długości.
