Pies leśny to królestwo: zwierząt, gromada: ssaków i rząd: drapieżnych. Należy on do podrzędu psokształtnych i rodziny psowatych. Wywodzi się z rodzaju pokażera. Z tego względu nazywany jest też pokażerem leśnym. Natomiast w Brazylii zwany jest psem górskim.
Pies leśny to nieduże stworzenie, które żyje w Ameryce Południowej. Zamieszkuje od Zachodniej Panamy po Paragwaj i Północną Argentynę. Pies leśny swoim wyglądem mniej przypomina psa, niż inne zwierzęta z rodziny psowatych. Pies leśny narażony jest na wyginięcie. Posiada status o podwyższonym ryzyku.
Pochodzenie i zasięg występowania
Pies leśny jest bardzo interesującym stworzeniem. Przodek tej rasy znany w Ameryce Południowej około 2,5 miliona lat temu. Na przestrzeni wieków w drodze ewolucji powstał współczesny pies leśny. Spokrewniony jest on z pampasowcem grzywiastym, który jest wilkiem. Pies leśny został sklasyfikowany w plemieniu Canini.
Pies leśny uległ podziałowi na 3 gatunki:
- Speothos venaticus venaticus. Zamieszkuje on tereny: Gujany, Ekwadoru, Kolumbii, Północnej Wenezueli, Surinamu.
- Speothos venaticus panamensis wystepuje w Panamie.
- Speothos venaticus wingei można spotkać w południowo-wschodniej części Brazylii.
Wygląd zewnętrzny
Pies leśny wyglądem przypomina wydrę. Żyjący na wolności jest małym i dzikim zwierzęciem. Posiada krępą budowę ciała, prostokątną sylwetkę i krótki pysk. Długość psa sięga do 75 cm, a ogon mierzy w granicach 12-15 cm. Masa ciała dochodzi do 7 kg. Wysokość w kłębie sięga 30 cm.
Posiada małą i okrągłą głowę, której obwód wynosi 13 cm. Pies leśny wyposażony jest w silne szczęki, które przystosowane są do rozszarpywania zdobyczy. W skład uzębienia wchodzi 40 zębów. Posiada małe i zaokrąglone uszy.
Ma krótkie kończyny i palce połączone błoną pławną. Ułatwia to czworonogowi pościg w wodzie za zdobyczą. Sierść jego jest szorstka i szczeciniasta. Może mieć barwę żółtawoburą, brązową lub ciemnokasztanową. Futro jego jest ciemniejsze na kończynach i ogonie.
Zachowanie i temperament
Pies leśny jest wspaniałym myśliwym. Nie waha się zaatakować zwierząt, nawet znacznie większych od siebie. Czworonogi te są bardzo towarzyskie. Jenak polowanie na dużą zwierzynę najczęściej prowadzą w pojedynkę. W skład ich pożywienia w środowisku naturalnym wchodzą: aguti, kapibary, młode tapiry i paki.
Dietę swoją wzbogacają większymi rybami, jaszczurkami, a także płazami. Stworzenie to może żyć samotnie lub w grupach. Jednak najczęściej żeruje w małych stadach, liczących do 10 osobników. Zwierzęta te komunikują się pomiędzy sobą za pomocą pisków i skomleń. Pies leśny jest rzadkim okazem występującym na swoim obszarze zamieszkania.
Stworzenie to w specyficzny sposób zaznacza swój teren. Nie podnosi tylnej nogi, jak robią to pozostałe psy. Podczas oznaczania terytorium opiera tułów na tylnych kończynach podpartych o drzewo czy skałę. Pies leśny świetnie pływa i nurkuje. Natomiast noc spędza w szczelinach skał, w pustych pniach drzew i norach wykopanych przez pancerniaki.
Prowadzi on dzienny styl życia. Na wolności żyje do 10 lat. Został też udomowiony. Można go również podziwiać w ogrodach zoologicznych. W kwietniu 2022 roku pierwszy pies leśny płci żeńskiej został przyjęty do ZOO w Łodzi. Do samicy został dołączony samiec. Zwierzęta polubiły się od pierwszego wejrzenia.
Rozmnażanie psów leśnych
Pies leśny zaliczany jest raczej do zwierząt monogamicznych. Oznacza to, że para łączy się raz na całe życie. Okres rui u samicy trwa około 4 dni. W tym czasie dochodzi wielokrotnie do zbliżenia. Po okresie ciąży trwającej około 63-67 dni na świat przychodzi od 2 do 6 osobników. Maluchami opiekują się rodzice i reszta grupy.
Masa ciała młodych wynosi w granicach 13-19 dag. Noworodki rodzą się nieporadne i ślepe. Otwierają oczy w drugim tygodniu życia. Mają szarobrązową sierść. Przez 2 miesiące młode karmione są mlekiem matki. Po tym okresie otrzymują lekko nadtrawiony pokarm mięsny. Rodzice opiekują się młodymi do 5 miesiąca życia.
Później szczeniaki zaczynają polować wraz z rodzicami. Pies leśny dojrzałość płciową osiąga w pierwszym roku życia. Wrogami tych zwierząt są przede wszystkim: anakondy, jaguary amerykańskie, kajmany, pumy płowe i duże ptaki drapieżne. Przebywają głównie w lasach wilgotnych, górskich i na sawannach, blisko zbiorników wodnych.
Podsumowując pies leśny jest chronionym zwierzęciem w większości krajów. Nie zagraża mu bezpośrednio człowiek, ale niszczone przez niego środowisko. Pies leśny należy do jednego z ośmiu gatunków zwierząt zaplanowanych do sklonowania przez brazylijskich naukowców. Tego rodzaju eksperymenty mają za zadanie nie doprowadzić do wyginięcia gatunku.
