Płetwy ryb

Płetwy ryb spełniają bardzo ważne funkcje w życiu tych stworzeń. Do poruszania i sterowania ryby wykorzystują płetwy. Ich kształt, wielkość i położenie uzależnione jest od trybu życia rybich okazów. Te same płetwy mogą również pełnić inne zadania, co uzależnione jest od gatunku.

Płetwy ryb to charakterystyczna cecha wszystkich rybich gatunków, które są najliczniejszą na ziemi grupą kręgowców. Płetwy mają do spełnienia wiele zadań w zależności od tego, gdzie są umiejscowione. Niejednokrotnie charakteryzują się wielką różnorodnością kształtów. Z tego względu należy redukować wszelkie rybie choroby poprzez regularną pielęgnację akwarium i właściwą dietę.

Podział płetw

Płetwy ryb to fałdy skórne, które rozciągnięte są na twardych albo miękkich promieniach kostnych. Płetwy podobnie jak kształt ciała ulegają rozmaitym modyfikacjom. Jest to uzależnione od stylu życia ryb i ich potrzeb.

Płetwy podzielone są na: parzyste i nieparzyste. Do płetw parzystych zaliczane są:

para płetw piersiowych,
para płetw brzusznych.

Para płetw piersiowych pełni funkcję sterów i hamulców. Może również wrzucić wsteczny bieg. Płetwy te nie są jednakowe u wszystkich gatunków. Znacznie wydłużona i powiększona jest para płetw piersiowych u ryb latających. Mają one za zadanie wykonać skok ponad wodę, a następnie lotem ślizgowym szybować w powietrzu. Tego rodzaju płetwy piersiowe z przeznaczeniem do skoków posiadają też pstrążenicowate. Jednak ich skoki nie dorównują rybom latającym.

Para płetw brzusznych może być przekształcone w długie wąsy, które ułatwiają poruszanie się ryb w terenie. Używają ich ryby z rodziny guramiowatych w mętnych wodach. Wąsy wrażliwe są na bodźce dotykowe i chemiczne. Poza tym ułatwiają one poszukiwanie pożywienia i odnalezienie partnera, co nie jest łatwe w warunkach słabej widoczności. W domowych akwariach z rodziny tych ryb często hodowane są gurami.

Płetwy ryb nieparzyste to:

ogonowa,
grzbietowa,
odbytowa,
tłuszczowa, która występuje u nielicznych gatunków.

Płetwa ogonowa

Płetwa ogonowa jest dla ryb motorem czyli główną siłą napędową. Umożliwia on ruch w przód podczas, gdy pozostałe płetwy zapewniają stabilną pozycję ciała ryby w wodzie i pełną rolę nawigacji. Jednak jest wiele gatunków ryb, których płetwa ogonowa pozbawiona jest już tych funkcji.

Ryby te są bardzo zwrotne, ale powolne. Mogą ukrywać się wśród skał, gałęzi czy korzeni. Najlepszym przykładem takim są rogatnicowate, które mogą pływać w bok lub do tyłu. Bardzo powoli poruszają się również koniki morskie, których chwytny ogon pełni rolę płetwy ogonowej. Koniki morskie nie są wyposażone w płetwę ogonową.

Płetwa grzbietowa

Płetwa grzbietowa pomaga rybom drapieżnym zwiększać prędkość na krótkich dystansach. Umożliwia to skuteczne polowanie z zaskoczenia. Płetwa grzbietowa może ulec modyfikacji. Najlepszym przykładem są ryby morskie, gdzie ich płetwa grzbietowa uległa przekształceniu w przyssawkę. Ryby te często podczepiają się do żółwi czy rekinów i wraz z nimi podróżują, żywiąc się ich resztkami jedzenia.

Płetwa odbytowa

Płetwa odbytowa może łączyć się z innymi nieparzystymi płetwami tworząc fałd otaczający rybie ciało. Jest ona ułożona w płaszczyźnie pionowej. W przypadku płetwy ogonowej szerokiej i dużej, pełni ona rolę steru. Płetwa taka nie sprawdza się przy pokonywaniu dalekich dystansów. U ryb podróżujących na znaczne odległości przybrała ona kształt półksiężycowaty lub widełkowaty. Najmniej energii wykorzystują ryby z płetwą w kształcie półksiężyca. Istnieją różne typy płetw ogonowych.

Płetwa tłuszczowa

Płetwa tłuszczowa występuje u wielu gatunków ryb promieniopłetwych. Jest to miękka płetwa położona na grzbietowej części trzonu ogonowego. Umiejscowiona jest ona między ostatnią płetwą grzbietową, a płetwą ogonową. Jest to pojedynczo występujący fałd skórny, poruszany przez wody opływające. Może być ona mała i w niektórych przypadkach duża. Większość rybich gatunków nie posiada płetwy tłuszczowej, która pełni rolę podporową.

Płetwy ryb są niezbędne w ich życiu i niejednokrotnie ulegają modyfikacji, co uzależnione jest od warunków, w jakich żyją ryby. Rybie płetwy posiadają również rozmaite kształty i wielkości. Niekiedy ulegają przekształcaniu w inny narząd sterujący, jak np. w długie wąsy czy kolce. Płetwy mają za zadanie zapewnić rybie stabilne warunki bytowania. Utrzymują one równowagę i prędkość ciała oraz kierunek poruszania się w wodzie.

Podsumowując niektóre osobniki mogą podgryzać rybie płetwy. Z tego względu trzeba izolować agresywne rybie okazy. Niejednokrotne zmiany w płetwach można zaobserwować w wyniku różnych chorób. Należy minimalizować wszelkie rybie schorzenia. W razie potrzeby warto skorzystać z pomocy doświadczonego akwarysty. Bardzo fascynującą podróż po podwodnym świecie doświadczają często akwaryści.