Lama andyjska czyli Lama glama to: królestwo: zwierząt, gromada: ssaków, rząd: Cetartiodactyla z podrzędu wielbłądokształtnych. Należy do rodziny wielbłądowatych, plemienia Lamini i rodzaju wikunii. Jest to udomowione południowoamerykańskie stworzenie z parzystokopytnych.
Lama andyjska stadnym, hodowanym w Ameryce Południowej. Zwierzęta te pochodzą z Peru, Boliwii i Argentyny. Ich naturalnym środowiskiem są Andy. Hodowane są w Ameryce Północnej, Australii i Europie. Przystosowane są do życia na dużych wysokościach i obszarach ubogich w wodę.
W naturze występują zwykle na wysokościach 2300-4000 m. n. p m. Dawniej lamy były przede wszystkim zwierzętami transportowymi Inków. Gatunek ten po raz pierwszy został opisany przez szwedzkiego przyrodnika Karola Linneusza w roku 1758. Wyróżniono kilka ras lam. Te dostojne i interesujące zwierzęta często mylone są z alpakami.
Wygląd i anatomia
Lama andyjska jest zgrabnym i wysokim stworzeniem. Ciało jej osiąga długość około 120 cm, a ogon dodatkowo 15 cm. Natomiast masa ciała mieści się w przedziale 113-250 kg, a wysokość w kłębie wynosi w granicach 102-119 cm. Posiadają długą szyję, na której osadzona jest głowa.
Wyposażone są w trzecią powiekę czyli migotkę, która porusza się w poziomie. Uzębienie dojrzałych lam złożone jest z 26-32 zębów stałych. Bronią dojrzałych lam, zwłaszcza samców jest kieł szczęki i przekształcony siekacz, które używane są w walce o samicę lub czasami w stosunku do ludzi.
Górna warga lamy jest dwudzielna, a uszy mają kształt banana. Lamy andyjskie posiadają zwykle wysokie kończyny, ale niektóre rasy mają krótsze nogi. Zwierzęta te z rodziny wielbłądowatych to roślinożercy, którzy posiadają silnie umięśniony, trzykomorowy żołądek.
Anatomia i fizjologia tych zwierząt dostosowana jest do przeżuwania pokarmu. Mogą posiadać różne umaszczenie i często niejednolite. Ich runo jest dwuwarstwowe i może być ubarwione na biało, żółto, niebiesko czy czarno. Długość życia lam wynosi około 20 lat.
Charakter i temperament
Lama andyjska jest dystyngowanym i przyjaznym zwierzęciem socjalnym, które najlepiej czuje się w towarzystwie innych osobników swojego gatunku. Bytują w grupach rodzinnych, składających się z samca z pozycją dominującą, przeważnie 6 samic i ich potomstwa. Stworzenia te są bardzo inteligentne i potrafią komunikować się za pomocą różnorodnych dźwięków.
Na dobiegające odgłosy reagują kładąc lub podnosząc uszy, co jest zgodne z ich naturą. Często samce walczą o partnerkę, przy czym wzajemnie się gryzą, plują i kopią. Lamy w przeciwieństwie do alpak plują również w obronie swojego terytorium, aby odstraszyć przeciwnika, najczęściej gdy są zdenerwowane.
Lamy są także bardzo ciekawe świata i z przyjemnością poznają nowe otoczenie. W swoim naturalnym środowisku spożywają przede wszystkim trawę, liście krzewów i drzew. W hodowli powinny być karmione dwa razy na dobę: rano i wieczorem. Na przykład w skład ich diety wchodzą: trawa, siano i pokrojona marchew.
Dodatkiem do potraw są witaminy i minerały, szczególnie z zawartością cynku. Zwierzęta te mogą być karmione tymi samymi paszami, co alpaki i kozy. Lamy to inteligentne i porządne stworzenia. Dbając o czystość swojego otoczenia, załatwiają swoje fizjologiczne potrzeby w jednym miejscu. Zwierzęta te bywają agresywne i uparte.
Lamy andyjskie pomimo, że są odporne na trudne warunki klimatyczne, ponieważ pochodzą z górzystych terenów, to jednak w nocy i zimą powinny trzymane być w pomieszczeniu zamkniętym. Zwierzęta te są niezwykłe i od wieków fascynują ludzi. Wytrzymałość lam andyjskich, inteligencja i przyjazny charakter sprawiają, że są cenionym towarzyszem człowieka.
Runo lamy
Lama andyjska to wyjątkowe zwierzę o wspaniałym wyglądzie i specyficznych wymaganiach żywieniowych. Dieta tych zwierząt ma bardzo duży wpływ na jakość runa, które jest prawdziwym darem natury, cenione od stuleci przez mieszkańców Andów. To naturalne, miękkie, delikatne i ciepłe włókno zdobywa coraz większą popularność na całym świecie.
Charakterystyczne cechy runa lamy:
- Miękkość i delikatność. Wyroby z runa lamy są dość miękkie i delikatna w dotyku.
- Higroskopijność. Oznacza to, że runo przepuści wilgoć dopiero po wchłonięciu wody powyżej 30% swojej wagi. Zwiększa to właściwości termoizolacyjne runa.
- Termoregulacyjność. Runo lamy bardzo dobrze chroni przed chłodem, dostosowując się do temperatury ciała.
- Lekkość. Mimo swojej ciepłoty, runo lamy jest lekkie, co sprawia, że ubrania z niego wykonane są komfortowe w noszeniu.
- Trwałość. Wyroby z runa lamy są bardzo trwałe i odporne na mechacenie oraz znacznie cieplejsze i bardziej wytrzymałe od wełny owczej.
- Hipoalergiczność. Runa lamy nie zawiera lanoliny, tłuszczu typowego dla owczej wełny, która może powodować alergie skórne.
Runo lamy andyjskiej to niezwykle ceniony surowiec naturalny, pochodzący od zwierząt zamieszkujących głównie Andy. Charakteryzuje się wyjątkowymi właściwościami, cenionymi w przemyśle włókienniczym. Wyroby z runa lamy są unikalne i podkreślają indywidualny styl. Ubrania są przyjemne w dotyku i zapewniają komfort termiczny przez cały rok.
Rozmnażanie lam
Lama andyjska jest zwierzęciem żyworodnym. Noworodki lam rodzą się o każdej porze roku. Zdrowy samiec zawsze powinien być zainteresowany samicą, ale najczęściej między czerwcem i listopadem. W przeciwnym razie trzeba udać się ze zwierzęciem do lekarza weterynarii, w celu wyeliminowania ewentualnych chorób.
Ciąża u samicy trwa ponad 11 miesięcy. Na świat przychodzi zwykle jedno małe, o masie ciała około 10 kg. Samica karmi swojego potomka do 6 miesięcy. Samice dojrzałość płciową uzyskują w pierwszym roku życia, a samce w 3 roku życia. Zwierzęta te nie czyszczą swojego potomstwa, ponieważ mają mało ruchliwy język.
Czekają, jak młode o własnych siłach staną na nogi, co trwa około godziny. Nowo narodzoną lamę należy ogrzać i wysuszyć. Niekiedy potomka lamy trzeba dokarmiać sztucznie mlekiem z butelki, jeżeli matka ma zbyt mało pokarmu. Młody osobnik jest delikatnym zwierzęciem, któremu należy poświęcić więcej uwagi.
Podsumowując lama andyjska jest miłym i przychylnym człowiekowi stworzeniem, które nie jest trudne do oswojenia. Zwierzęta te mogą być hodowane w różnorodnym środowisku. Organizm ich przystosowuje się do niesprzyjających warunków klimatycznych. Hodowla lam w Polsce nie jest jednak tak powszechna, jak w przypadku alpak.
