Hodowla lam andyjskich wymaga wiedzy, sumienności i zaangażowania. Nie wszyscy mogą otworzyć tego rodzaju biznes. Nie tylko wystarczy dysponować odpowiednią przestrzenią dla lam, ale również trzeba być miłośnikiem tych dostojnych stworzeń z rodziny wielbłądowatych. Lamy przeważnie hodowane są wspólnie z alpakami.
Hodowla lam andyjskich nie powinna być tylko samym biznesem, ale również przyjemnością. Satysfakcję z hodowli mogą osiągnąć ludzie, którzy kochają zwierzęta i lubią z nimi przebywać. Koszt hodowli uzależniony jest głównie od trzymanej ilości lam. Zwierzętom tym należy zapewnić zbilansowaną dietę i odpowiednie warunki bytowania, a także opiekę weterynaryjną.
Hodowla lam
Hodowla lam andyjskich powinna być prowadzona na wysokim poziomie. W każdej hodowli, jeżeli chcemy rozmnażać zwierzęta powinien być przynajmniej jeden samiec i kilka samic. Można będzie go również wypożyczać do kryć. Lamy są zwierzętami stadnymi, których nie należy trzymać w pojedynkę.
Hodowla lam andyjskich polecana jest zwłaszcza pasjonatom tych uroczych zwierząt. Sierść lam wykorzystywana jest do produkcji wełny, z której wrabiane są koce czy odzież. W niektórych regionach Polski lamy stanowią atrakcję w gospodarstwach agroturystycznych. Mogą być również zwierzętami towarzyszącymi.
Warto też wykorzystać te zwierzęta w lamoterapii, która nie jest jeszcze w Polsce tak popularna jak alpakoterapia. Jest ona praktykowana i znana w Małopolsce, gdzie mieszkańcy tego rejonu coraz częściej odwiedzają lamy. Te wspaniałe stworzenia pomagają dzieciom skrajnie wycofanym czy z zaburzeniami zachowania i zaburzeniami lękowymi.
Efekty dość szybko widoczne są też w przypadku dzieci z porażeniem mózgowym i autyzmem. Nie należy w hodowli doprowadzać do nadmiernego zagęszczenia alpak. Teren przeznaczony dla tych zwierząt należy ogrodzić. Powinno zostać wyznaczone miejsce do spożywania pokarmu i wody oraz na odchody.
Lamy potrafią załatwiać swoje potrzeby w jednym miejscu. Pod zadaszeniem trzeba zamontować pasieki na siano i pojemniki na marchew. Zawsze po nocy lamy andyjskie są głodne i trzeba je nakarmić. Doskonałym mieszkaniem dla lam jest drewniany budynek, który uchroni przed wiatrem, deszczem i śniegiem.
Bardzo ważne jest również pastwisko lub teren porośnięty bujną trawą. Na 3 lamy potrzebny jest obszar o powierzchni 2000 m2. Na 1 hektarze można trzymać 15 lam andyjskich lub dwa gatunki wielbłądowatych, czyli alpaki i lamy, ponieważ oba gatunki pochodzą z tego samego rejonu górzystego, jakimi są Andy w Azji.
Lamy andyjskie trzeba szczepić i odrobaczać, a w razie potrzeby obcinać pazury. Niekiedy lekarz weterynarii dokonuje przypiłowania zbyt długich siekaczy, które znajdują się w żuchwie. Futro lam należy regularnie wyczesywać zgrzebłem. Trzeba również pamiętać o strzyżeniu tych zwierząt raz w roku. Hodując lamy należy liczyć się również z kosztami weterynaryjnymi.
Prawne aspekty hodowli
Hodowla lam andyjskich wymaga odpowiedniego przygotowania zgodnie z obowiązującym prawem. Reguluje ją nowa ustawa z dnia 4 listopada 2022 roku o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, która w całości zastąpiła ustawę z dnia 2 kwietnia 2004 roku o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt. Nowa ustawa weszła w życie 6 stycznia 2023 roku.
Wprowadzenie nowej ustawy podyktowane zostało dostosowaniem polskiego porządku prawnego do przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej. Zostało zapewnione jednolite funkcjonowanie systemu identyfikacji i rejestracji zwierząt również w celu zwalczania chorób zakaźnych zwierząt.
Nowa ustawa wprowadziła zmiany:
- Rejestr działalności, co zastąpiło dawniej siedzibę stada.
- Komputerowa baza danych prowadzona przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) została poszerzona o informacje dotyczące utrzymywania nowych gatunków, takich jak: koniowatych, wielbłądowatych, jeleniowatych, a także zakładów drobiu/jaj wylęgowych.
- Przekazywanie zgłoszeń w formie elektronicznej jako podstawowy sposób składania zgłoszeń.
- Nowe środki identyfikacji.
- Zmiany w zgłoszeniach.
- Terminy na dokonanie zgłoszeń.
- Kary.
System Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt
Hodowla lam andyjskich została ujęta w nowej ustawie jako hodowla zwierząt wielbłądowatych. Głównym celem Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (IRZ) jest wsparcie w zapewnieniu bezpieczeństwa żywności zgodnie z wymogami UE i uzyskanie pełnego dostępu do rynku produktów pochodzenia zwierzęcego w innych państwach członkowskich UE.
W systemie IRZ dotyczącym lam wpisywane są dane :
- Rejestracyjne zwierząt gospodarskich oznakowanych i siedziba ich stad.
- Informacyjne o środkach identyfikacji:
- zwykłe kolczyki,
- wszczepiony transponder domięśniowo.
- Ksiąg rejestracji prowadzonych przez posiadacza w siedzibie stada w formie papierowej odrębne dla poszczególnych gatunków zwierząt.
Informacje zawarte w bazie danych Systemu IRZ pozwalają na śledzenie historii życia zwierząt z gatunków: bydło, owce, świnie, kozy, wielbłądowate, koniowate, a także zapewniają kontrolę przemieszczania ptaków, ochronę ludzi i zwierząt czy skalę produkcji w przypadku zakładów drobiu. Dla każdego rodzaju działalności nadawany jest odrębny numer.
W bazie danych Systemu IRZ znajdują się informacje dotyczące:
- Posiadaczy zwierząt (rejestr producentów).
- Zwierząt i ich miejsc przebywania (rejestr siedzib stad i rodzajów działalności).
- Przemieszczeń zwierząt (rejestracja zgłoszeń zdarzeń dotyczących zwierząt wprowadzana elektronicznie za pomocą formularza udostępnionego na stronie ARiMR).
Składanie zgłoszeń odnośnie zdarzeń zwierzęcych w formie papierowej jest dostępne wyłącznie dla osób fizycznych i wyłącznie w okresie przejściowym do dnia 31 grudnia 2025 roku. Posiadacze zwierząt mają obowiązek zgłaszania zdarzeń dotyczących zwierząt w terminach określonych w ustawie o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.
Od dnia wejścia w życie ustawy posiadacze wielbłądowatych zobowiązani byli do wystąpienia o nadanie numeru producenta i zarejestrowania siedziby stada, nie późnej niż w ciągu pół roku i półtora roku mieli czas na oznakowanie i zgłoszenie zwierząt. Zgłoszeń dotyczących urodzenia i oznakowania lam można dokonać do 9 miesięcy, ale nie później niż przed opuszczeniem stada, w którym lama przyszła na świat.
O innych zdarzeniach dotyczących wielbłądowatych, należy poinformować przed upływem 7 dni od ich wystąpienia. Posiadacz zwierzęcia, który nie zdecydował się na wyłączne korzystanie z aplikacji IRZplus, będzie mógł prowadzić w siedzibie stada księgę rejestracji w formie papierowej, do dnia rozpoczęcia zgłoszenia do komputerowej bazy danych zdarzeń dotyczących zwierząt, lecz najdłużej do 31 grudnia 2025 r.
Jeżeli podczas przeprowadzania kontroli zostanie stwierdzone, że w siedzibie stada znajduje się nieoznakowane zwierzę, którego pochodzenia nie można potwierdzić, to powiatowy lekarz weterynarii, na podstawie oceny ryzyka dla zdrowia zwierząt i bezpieczeństwa żywności, może nakazać, w drodze decyzji, zabicie zwierzęcia. Unieszkodliwienie zwłok zwierzęcia następuje na koszt jego posiadacza.
Hodowla lam andyjskich to interesujący biznes, zwłaszcza jeżeli zostanie ukierunkowany na lamoterapię. Dobrym rozwiązaniem jest również hodowla lam wraz z alpakami. Zwierzęta te nie mają wygórowanych wymagań. Wystarczy podawanie im zbilansowanego pokarmu i stworzenie odpowiednich warunków do życia. Satysfakcją dla właścicieli lam andyjskich jest zdrowe potomstwo tych zwierząt.
Przeczytaj również: Jak założyć hodowlę alpak?