Ptasi węch wspaniale funkcjonuje i odgrywa w życiu ptaków znaczącą rolę. Wchodzi on w skład układu nerwowego i jest doskonałym narządem zmysłu. Ptasi węch pomaga skrzydlakom odbierać bodźce zewnętrzne, poznawać zwierzęta i ludzi.
Ptasi węch ma wpływ na rozwój, kondycję i zdrowie ptaków. Ptaki są uznawane za bardzo inteligentne stworzenia. Ptasi węch przewyższa ludzki. Układ węchowy nie jest tak samo rozwinięty we wszystkich ptasich gatunkach. Węch u niektórych ptaków jest narządem dominującym. Większość ptasich gatunków wyróżnia się dużą aktywnością i ruchliwością.
Jama nosowa
Ptasi węch jest trzecim ważnym narządem zmysłów po wzroku i słuchu. Nozdrza przednie znajdują się w okolicach nasady dzioba. Otaczają one dwie płytki chrzęstne, które nazywane są nakrywką. Mogą być również otoczone grubą noskówką. Doskonałym tego przykładem są papugi. Nozdrza prowadzą do jamy nosowej, która podzielona jest chrząstką na dwie połowy.
Jama nosowa posiada szerokie połączenie z jamą ustnogardłową przy użyciu nozdrzy tylnych. Obie części jamy nosowej mają spłaszczenie boczne i rozciągają się w kierunku dużych ptasich oczodołów. W przestrzeni jamy nosowej znajdują się trzy małżowiny: donosowa, środkowa i doogonowa. Pełnią one bardzo ważną rolę w powonieniu, termoregulacji i filtrowaniu wdychanego powietrza.
W górnej części jamy nosowej i małżowiny górnej znajdują się komórki węchowe. Okolice węchowe błony śluzowej jamy nosowej pokryte są nabłonkiem wielorzędowym, gdzie najważniejszą częścią są komórki węchowe.
Jama nosowa pełni funkcje: oddechowe i węchowe.
Ma do spełnienia następujące zadania:
- filtruje powietrze z kurzu i innych zanieczyszczeń,
- nawilża powietrze parą wodną,
- ogrzewa powietrze,
- odbiera i rozróżnia zapachy.
Znaczenie układu powonienia
Ptasi węchu zdrowego i młodego osobnika funkcjonuje prawidłowo. Na podstawie przeprowadzonych badań genetycznych naukowcy z Niemiec i Nowej Zelandii udowodnili, że węch odgrywa w życiu ptaków ważną rolę. Badania prowadzone nad zachowaniem ptaków dowiodły, że niektóre gatunki używają węchu do nawigacji, rozpoznawania osobników czy poszukiwania pożywienia.
O ilości rozróżnianych zapachów decyduje całkowita liczba genów receptora zapachu w genomie. Do doświadczenia zostały wybrane następujące ptaki: kanarek, kiwi, sikorka bogatka i kura. Nie wszystkie skrzydlaki posiadają taką samą ilość genów receptora zapachu. Związane jest to przede wszystkim z ich trybem życia. Stwierdzono, że im więcej jest tych genów, tym większy jest obszar węchowy w mózgu.
W przypadku każdego badanego gatunku została oceniona liczba genów receptora zapachów. Okazało się, że spośród badanych ptaków najlepiej wyposażony w tego typu geny, był ptak kiwi. Posiadał on aż sześć razy więcej, niż kanarek czy sikorka bogatka. Wysoka ilość genów receptora zapachu u kiwi wytłumaczona jest stylem życia. Ptak ten żeruje na ziemi i jest aktywny nocą. Z tego względu kieruje się przede wszystkim węchem.
Kiwi to wyjątkowy ptak o bardzo czułym węchu. Potrafi on bez problemu wywęszyć dżdżownicę ukrytą pod piętnastocentymetrową warstwą ziemi. Bardzo dobrze rozwinięty narząd węchu posiadają także ptaki morskie, a szczególnie petrelki modre. Po całodziennym poszukiwaniu pożywienia powracają do gniazd wybudowanych w norach.
Zapachy pomagają ptakom morskim odnajdować drogę podczas nocnych lotów.
W przypadku ssaków duża część genów receptora zapachu może ulec dezaktywacji. U ludzi pracuje tylko 40 % tych genów. Natomiast po ustaleniu liczby genów receptora zapachu u ptaków naukowcy doszli do wniosku, że większa liczba receptora zapachu jest funkcjonalna. Na tej podstawie można stwierdzić, że zmysł węchu odgrywa ważną rolę w życiu ptaków.
Ptasi węch jest bardzo dobrze rozwinięty wśród wielu gatunków i pozwala na prawidłowe funkcjonowanie tych zwierząt. Narząd ten ptaki używają do nawigacji, poszukiwania pożywienia i rozpoznawania osobników. Ptasie zmysły wzajemnie się uzupełniają i pomagają ptakom w codziennym bytowaniu oraz poznawaniu świata. Ptaki posiadają wyostrzone zmysły i szybki refleks.
Akt prawny Akwarystyka Fruwanie Gryzonie Koty Niebezpieczne Pies w pracy Psy Ptaki Pupil Ryby Wirusy Zoologia Zwierzęta domowe Świat zwierząt Żywienie
ZOBACZ TAKŻE
Żywienie i zdrowie mastomysy
Jak psu założyć kaganiec?
Jakie ptaki tracą okresowo zdolność lotu?
Najmniejszy gatunek dzikiego kota na świecie
Żywienie i zdrowie ślimaków
