Zeberka należy do świata: zwierząt, typu: strunowców, gromady: ptaków, rzędu: wróblowych, podrzędu: śpiewających, rodziny: astryldów, którą reprezentuje około 140 gatunków. Zeberka jest najczęściej utrzymywanym ptakiem z tej rodziny i nadal jest duże zainteresowanie jej hodowlą.
Zeberka, która należy do ptaków egzotycznych nazywana jest także amadyną zebrowatą albo zeberką prążkogardłą. Znana jest również pod nazwą naukowąTaeniopygia guttata, a jej obowiązująca nazwa łacińska to Poephila guttata. Anglicy nazywają ją – zebra finch, Niemcy – Zebra Fink, Francuzi – mandarin diamant, a Czesi – zebricka pestra. Zeberka poza papużką falistą i kanarkiem należy do najbardziej popularnych i najtańszych ptaków hodowlanych.
Historia hodowli w Europie
Zeberka na wolności zamieszkuje licznie Australię i występuje we Wschodniej Indonezji. Pierwsze zmianki na temat hodowli zeberek prawdopodobnie pochodzą z pierwszej połowy XVII wieku. Z upływem czasu popularność tych ptaków wzrastała. Znalazły one dużo zwolenników w Anglii, Niemczech, Austrii i Francji.
W XIX wieku nie było już konieczności dowożenia nowych ptasich par z Australii, ponieważ ich hodowla w Europie była w tym okresie już wystarczająco rozwinięta ze względu na ich niską cenę i niewysokie wymagania. W latach siedemdziesiątych XX wieku na całym świecie powstawały stowarzyszenia i towarzystwa miłośników zeberek.
W tym czasie w licznych krajach były organizowane giełdy i wystawy tych ptaków, które są kontynuowane także w dzisiejszych czasach i jest udostępniana specjalistyczna literatura. Wystawy umożliwiają hodowcom zaprezentowania nowych okazów, nawiązania nowych kontaktów z innymi wystawcami, a także poszerzenie swojej wiedzy na temat zeberek.
Kluby hodowców organizują wystawy: lokalne, regionalne i krajowe oraz międzynarodowe z obsadą sędziowską.
Zamiłowanie człowieka do tych ptaków oraz ich popularność spowodowała, że ich wizerunki umieszczane są na: australijskich kartkach pocztowych i znaczkach, porcelanie, kartach telefonicznych, zegarkach, plakatach, a także na sprzętach użytku domowego, które pokazują barwne mutacje zeberek.
W Polsce, jako pierwszy powstał w Poznaniu w 2007 roku Klub Hodowców Drobnej Egzotyki pod przewodnictwem Piotra Lubika, który specjalizował się w hodowli, a także mutacjach zeberek. W Polsce jest mało hodowców drobnej egzotyki, gdzie przeważnie na wystawach dominują papugi i kanarki, natomiast zeberki wystawiane są tylko w kilku podstawowych mutacjach.
Wygląd
Zeberka jest małym i uroczym ptaszkiem występującym w dwóch podgatunkach, jako:
- Zeberka australijska czyli Taeniopygia guttata castanotis, która występuje w Australii, prawie na całym kontynencie australijskim z wyłączeniem terenów górzystych
- Zeberka timorska czyli Taeniopygia guttata guttata, zamieszkuje Małe Wyspy Sundajskie w Południowo – Wschodniej Azji na wschód od wyspy Jawy, która jest jedną z Wielkich Wysp Sundajskich. Głównie na wyspach: Alior, Flores, Timor, Sumba, a nominalna forma czyli zeberka zwyczajna żyje na południowo – wschodnich wyspach.
Zeberka jest niedużym ptaszkiem drobnej budowy o długości ciała w granicach 10 – 11 cm i wadze około 11 – 13 g. Zeberka zwyczajna jest trochę mniejsza, a jej masa ciała waha się w granicach 10 – 10,5 g. Bardziej popularne są zeberki z Australii, chociaż w Stanach Zjednoczonych hodowcy cenią sobie zeberki z Timoru.
Zeberka w środowisku naturalnym posiada ubarwienie szare i obowiązuje zakaz wywożenia tych ptaków z ich ojczystego kraju. W latach siedemdziesiątych XX wieku dominowały w Polsce zeberki szare o naturalnym ubarwieniu.
W tamtych okresie rzadko można było kupić kasztanowobokie czy beżowe.
W dzisiejszych czasach powstało wiele odmian barwnych zeberek, między innymi: srebrna dominująca i recesywna, beżowa kremowa dominująca, marmurkowa czy albinotyczna. Ta ostatnia odmiana jest czysto biała ze względu na całkowity brak pigmentu, a samca można odróżnić jedynie po śpiewie i kolorze dzioba, który jest bardziej intensywny, niż u samicy.
Charakter
Zeberka to kolorowy i pełen energii ptaszek, który jest bardzo aktywny i ciekawy świata, ale jednocześnie płochliwy i zbyt nerwowy, aby bez wcześniejszego oswojenia głaskać ją czy dotykać. Jednak stopniowo oswajana potrafi siadać na dłoni i nie boi się swojego opiekuna.
Na wolności żyje około 5 lat, natomiast w klatce może kilkanaście.
Zeberki w środowisku naturalnym zarówno w okresie gniazdowania, jak również po jego zakończeniu żyją w stadach, które przemieszczają się po kontynencie australijskim w poszukiwaniu wody i pożywienia. Bytowanie zeberki jest okresowe lub stałe, które związane jest z miejscami zamieszkałymi przez człowieka. Podobnie, jak wróble w Polsce gnieżdżą się one w swojej ojczyźnie pod dachami domów, na podwórzu i w szopach.
Zeberki na wolności żerują w towarzystwie papużek falistych na polach uprawnych, a gniazda budują również wśród krzewów owocowych czy kolczastych krzewów róży. Ten mały ptaszek gniazduje w koloniach, które liczą od 10 do 50 par. W środowisku naturalnym ich liczebność uzależniona jest od dostępności pokarmu i warunków atmosferycznych. W niewoli samotna może chorować i być apatyczna. Zeberka, jak pozostałe ptaki egzotyczne lubi latać.
Zeberka uważana jest za jeden z najgłośniejszych i najbardziej ruchliwych astryldów, których głosy wabiące przypominają dźwięk trąbki. Zagubiony osobnik, który odłączył się od stada wydaje głośne i długie odgłosy, przypominające płaczliwe zawodzenie.
W niewoli można usłyszeć ciche „det”, natomiast złość zeberka objawia syczeniem „wssst”.
Młody samiec powinien uczyć się melodyjnego śpiewu od dorosłego osobnika, aby dźwiękiem przyciągnąć samicę. Jeżeli samiec przed ukończeniem dwóch miesięcy nie spotka właściwego nauczyciela, to będzie wykonywał tylko proste piosenki. Zdarzają się osobniki, które mogą naśladować śpiew innych ptaków, a nawet kanarka.
Zeberka pomimo pewnych wad ze względu na nieprawidłową selekcję, należy do najczęściej kupowanych ptaków z rodziny astryldów i jest coraz większe zainteresowanie jej hodowlą. Przed nabyciem ptaka jakiegokolwiek gatunku trzeba kierować się własnym doświadczeniem i warunkami panującymi w domu oraz poznać wymagana określonego gatunku. Dobrym rozwiązaniem jest zapoznanie się z fachową literaturą.
Akt prawny Akwarystyka Fruwanie Gryzonie Koty Niebezpieczne Pies w pracy Psy Ptaki Pupil Quiz Ryby Wirusy Zoologia Zwierzęta domowe Świat zwierząt Żywienie
