Gekon

30/09/2022 / Przez AKS

Gekon obejmuje gatunki małych i średnich jaszczurek. Należą one do rzędu łuskonośnych i rodziny gekonowatych. Stworzenia te są gadami o najbardziej prymitywnej budowie spośród wszystkich jaszczurek. Gekony są popularnymi zwierzętami domowymi.

Gekon cieszy się dużą popularnością wśród terrarystów. W Polsce hodowane są w domowych terrariach. Można je również podziwiać w ogrodach zoologicznych, gdzie zapewnioną mają specjalistyczną opiekę. Podział systematyczny gekonów wyróżnia ponad 100 rodzajów i powyżej 1200 gatunków.

Siedlisko gekonów

Gekon bytuje najczęściej w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej. Występuje w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej. Żyje również w Afryce, w Południowej Azji. Miejscem jego zamieszkania jest też Australia, Europa i Archipelag Malajski.

Zamieszkują różne środowiska. Gekony preferują stepy, sawanny, lasy obszary skaliste i pustynne. Można je również spotkać blisko ludzkich domów. Pokarmem małych gekonów są przeważnie owady. Większe jaszczurki zjadają małe kręgowce, takie jak gryzonie czy ptaki.

Pożywieniem niektórych gekonów są owady, natomiast uzupełnieniem diety pyłek kwiatowy, nektar i owoce. Istnieją również gekony zjadające mniejsze jaszczurki. Takim przykładem jest toke, który zaliczany jest do największych żyjących współcześnie gekonów.

Wgląd zewnętrzny

Gekon może być jaszczurką małą lub średnią. Samice są przeważnie mniejsze od samców. Zwierzęta te posiadają cienką i kruchą skórę, która pokryta jest łuskami. Posiadają dużą głowę z dużymi oczami nierzadko o jasnym ubarwieniu. Gałka oczna nocnych jaszczurek ma źrenice pionowe, a dziennych okrągłe. Źrenice mogą się rozszerzać i zwężać.

Gekon posiada długi ogon i cztery kończyny. Stopy tych zwierząt przystosowane są do życia w określonym środowisku, w zależności od tego jaki biotop zasiedlają. Gatunki nadrzewne wyposażone są w ostre pazury, które służą do wspinania po skałach i gałęziach. Większość gekonów wykształciła przylgi o strukturze blaszkowato-włoskowatej.

Umożliwia to poruszanie się po gładkich powierzchniach, takich jak sufity czy ściany. Narząd trawienny tych gadów ma nieskomplikowaną budowę. Gekony wyróżniają się dobrze rozwiniętym narządem słuchu. Zwierzęta te linieją regularnie, gdzie warstwa rogowa naskórka oddziela się w postaci płatów. Większość tych gadów zjada swoją wylinkę.

Zachowanie i temperament

Gekon jest zwierzęciem zmiennocieplnym. Wiele z nich lubi wygrzewać się na słońcu. Z tego względu najlepiej czują się w temperaturze 32-37^oC. Większość gekonów woli temperaturę powyżej 24^oC. Część z nich prowadzi dzienny styl życia, a inne nocny.

Zwierzęta te wydają donośne dźwięki w zależności od sytuacji. Odgłosy samców różnią się od dźwięków wydawanych przez samice. Gekon posiada umiejętność odrzucania ogona. Niejednokrotnie przyczynia się to do uratowania mu życia przed drapieżnikami. W kręgach ogona znajduje się odcinek, który może odpaść.

Na skutek gwałtownych ruchów dochodzi do autonomii ogona. Nie wolno chwytać gekonów za ogon, aby go nie uszkodzić. Regeneracja złamanego ogona jaszczurki jest możliwa i pożądana. Po regeneracji spełnia on również swoją funkcję. Jednak nigdy nie będzie w takiej samej formie co pierwotnie.

W zregenerowanym ogonie rusztowanie kostne zastąpione jest tkanką chrzęstną. W niebezpieczeństwie gekon odrzuca ogon i ucieka przed napastnikiem. Ogon pomaga również jaszczurkom utrzymać równowagę przy skokach i wspinaczkach.

Posiadają one umiejętność zmieniania ubarwienia z jasnej na ciemniejszą. Zestresowana jaszczurka przybiera ciemniejsze kolory, a ciekawa świata barwy jaśniejsze. Gekon obejmuje liczne gatunki, które mogą różnić się miedzy sobą nie tyko wyglądem, ale także stylem życia.

Rozmnażanie gekonów

Gekon jest zwierzęciem jajorodnym. Trzy gatunki są partenogenetyczne. Samica składa kuliste jajeczka w ilości 1-2 sztuki. Posiadają one pergaminowe osłonki, które pokryte są śluzem. Samica przykleja je w różnym miejscach, na ziemi albo pod kamieniem.

Gekon polecany jest miłośnikom jaszczurek, a zwłaszcza początkującym terrarystom. Większość gekonów prowadzi nocny tryb życia. Zwierzęta te są mało wymagające, dlatego chętnie hodowane. Dostatecznie duże i dobrze wyposażone terrarium zapewni im optymalne warunki do życia. Gekon świetnie sprawdza się jako codzienny towarzysz.