Wielkouch króliczy to gatunek ssaka żyworodnego z rzędu jamrajokształtnych i rodziny wielkouchowatych. Należy do rodzaju wielkoucha, którego jest obecnie jedynym żyjącym przedstawicielem. Wielkouch króliczy występuje na terenach Północno-Zachodniej i Środkowej Australii.
Wielkouch króliczy wcześniej był szeroko rozpowszechniony na półsuchych i suchych terenach Australii, gdzie w 70% zamieszkiwał powierzchnię kontynentalną. Dawniej wielkouchów można było spotkać w parkach miejskich i w okolicach miasta Perth, które jest stolicą Zachodniej Australii. W celu ochrony gatunku, zwierzęta te żyją również w rezerwatach.
Wygląd
Wielkouch króliczy z wyglądu podobny jest do królika. Charakteryzuje się długimi uszami oraz długim i spiczastym pyszczkiem z wibrysami. Długość ich ciała waha się w granicach 29-55 cm, w tym głowy około 10 cm. Ogon mierzy 20-29 cm. Masa ciała mieści się w przedziale 0,8-2,5 kg. Wyraźnie zaznaczony jest dymorfizm płciowy.
Samiec może być dwa razy większy od samicy i jest podobnych rozmiarów, co królik. Wielkouch króliczy płci męskiej trzymany w niewoli niekiedy dorasta nawet do 3,7 kg. Posiada długi i lepki język do spożywania termitów oraz różowy nos. W skład uzębienia wchodzi 48 zębów, w tym 26 w szczęce i 22 w żuchwie.
Wielkouch króliczy posiada 16 siekaczy, 4 kły, 12 przedtrzonowych i 16 zębów trzonowych. Samica ma 8 sutków, a jej torba do odchowania młodych skierowana jest do tyłu. Podczas kopania zapobiega to wypełnieniu się torby ziemią. Długie i smukłe kończyny tylne są większe niż przednie.
Łapy zakończone są 5 palcami, z których 3 zaopatrzone są w pazury. Wielkouch króliczy wyróżnia się miękkim i jedwabistym futrem w kolorze niebiesko-szarym z białym brzuchem. Natomiast ogon jest czarno-biały z wyrazistym czubem. Wielkouch króliczy ma silne przednie kończyny z dobrze rozwiniętymi pazurami.
Zachowanie i temperament
Wielkouch króliczy prowadzi nocny styl życia. Zwierzęta te budują rozległy system nor, w których ukrywają się przed drapieżnikami i chronią przed upalnymi dniami. Wielkouch w bliskiej odległości kopie kilka nor, do około 12 i przemieszcza się pomiędzy nimi. Zwierzęta te zazwyczaj są samotnikami, ale mogą też podróżować parami, składającymi się przeważnie z dwóch samic.
Chętnie zamieszkują suche siedliska. Mają słaby wzrok, ale bardzo dobrze rozwinięty narząd słuchu i węchu, które wykorzystują do komunikacji w obrębie własnego gatunku. Torbacze te są bardzo ruchliwe. Samica w poszukiwaniu pożywienia może pokonać odległość około1,5 km.
Natomiast samiec nawet 5 km w poszukiwaniu partnerki. Samce stosują znaki zapachowe w celu komunikowaniu się między osobnikami tej samej płci. Wielkouch króliczy większość pożywienia zdobywa kopiąc w ziemi ostrymi pazurami, używając przy tym długiego i lepkiego języka. Do kopania nor wykorzystuje głównie glebę: gliniastą, iglastą i laterytową.
Torbacze te spożywają: owady wraz z ich larwami, termity, pająki, a nawet małe gryzonie. Dietę uzupełniają nasionami, owocami i grzybami. Wielkouch króliczy przemieszcza się galopem czyli niesymetrycznym, trzytaktowym chodem. Oznacza to, że dwie kończyny: przednia i tylna dotykają podłoża jednocześnie, a dwie pozostałe oddzielnie.
Rozmnażanie wielkouchów króliczych
Wielkouch króliczy w sprzyjających warunkach może rozmnażać się w ciągu całego roku. Samice mogą mieć do 4 miotów w roku. Ciąża trwa 2 tygodnie, co jest jednym z najkrótszych okresów wśród ssaków. Po tym czasie na świat przychodzi od 1 do 3 noworodków, które są bardzo słabo rozwinięte i nieporadne. Długość ich ciała wynosi 0,6 cm.
Maluchy czołgają się do torby matki, żeby ssać jej sutki. Torbę opuszczają po 70-75 dniach. Jednak pozostają w norze porodowej 2-3 tygodnie, zanim staną się samodzielne. Matka wychowuje i troszczy się o potomstwo. Samiczki stają się aktywne rozrodczo w wieku 6 miesięcy. Długość ich życia zależy od wielu czynników. W niewoli dożywają do 10 lat.
Wielkouch króliczy jest gatunkiem narażonym na wyginięcie. Liczebność tych zwierząt maleje na skutek utraty ich siedlisk, chorób i wprowadzenia do ich środowiska naturalnego drapieżników, takich jak lisy. Warto nie zapominać, że ochrona wielkouchów króliczych i innych zagrożonych gatunków jest niezwykle ważna.
